Büyük hayaller, boş tribünler: Türkiye’deki futbol statlarının dramı
Son dönemde birçok krizle boğuşan Türk futbolu, halkın ilgisini de kaybetmiş durumda. AKP iktidarında, betona yapılan yatırımın bir yansıması olarak yükselen binlerce kişilik kapasiteli ‘dev statlar’, boş kalmaya devam ediyor…
Türk futbolu, Süper Lig’de kızışan şampiyonluk geriliminin gündemi içinde debelenirken, yetkililer futbolun temel sorunlarını göz ardı ediyor.
Milyarlarca lira harcanarak yapılan devasa statların boş kalması ve altyapı yerine betona yapılan yatırımlar nedeniyle köklü kulüplerin birer birer alt liglere düşmesi, Süper Lig’de gittikçe ‘çirkinleşen’ şampiyonluk yarışının gölgesinde kalıyor…
AKP iktidarı, son 15 yılda Türkiye’nin her köşesini binlerce kişilik kapasiteye sahip statlarla doldurmasına rağmen, artık bu statları dolduracak taraftar bulunamıyor.
Ekonomik krizin vurduğu vatandaşlar, fahiş bilet fiyatları karşısında maça gitmekte zorlanırken, bazı şehirlerde ise, neredeyse bölge halkının toplam sayısına eşit kapasitede statlar yapılması, maçların boş tribünlere oynanmasına yol açıyor.
KÖKLÜ KULÜPLER DÜŞÜYOR, SEYİRCİ KAÇIYOR
Özellikle Anadolu’nun bazı köklü kulüpleri, beceriksiz yönetimler ve soru işaretleri barındıran transfer politikaları nedeniyle alt liglerden kurtulamaz hale geldi.
2009-2010 yılında Süper Lig şampiyonu olan Bursaspor, bu durumun en acı örneklerinden biri. Asırlardır bulunduğu coğrafyada ticaretin en önemli merkezlerinden biri olan Bursa şehrinin takımı, ‘maddi imkansızlıklar’ nedeniyle son olarak 3. Lig’e kadar düştü.
2018-19’da 1. Lig’in, 2021-22’de 2. Lig’in yolunu tutan Bursaspor, maçlarını “Yüzüncü Yıl Atatürk Stadyumu”nda oynuyor. 2015 yılında inşa edilen ve 43 bin kişilik kapasiteye sahip olan stat, takım 2. Lig’e geriledikten sonra neredeyse her maçta boş kalıyor.
Bir diğer örnek ise; Giresunspor. 2021-22 sezonunda yıllar sonra ilk kez Süper Lig’de mücadele etme fırsatı yakalayan Karadeniz ekibi, Ocak 2021’de 21 bin 500 kişilik Çotanak Stadı’na kavuştu. Ancak yanlış transfer politikaları ve mali durumun kontrolden çıkması, geçen sezon 1. Lig’e düşen Giresunspor’un, bu sezonu da son sırada tamamlayarak 2. Lig’e gerilemesine neden oldu.
Giresunspor, 21 bin 500 kişilik stadında sadece “115” kişi seyirci ortalaması yakalayabildi.
TARAFTARI YOK, BİNLERCE KİŞİLİK STADI VAR!
Tarihi ve geçmişi olan kulüpler paraşütsüz şekilde alt liglere düşüşünü sürdürürken, onların yerini “belediye” takımları aldı. Bir dönem Süper Lig devlerinin korkulu rüyası olan Gaziantepspor’un iflasa sürüklenirken, Gaziantep FK adıyla belediye destekli takım Süper Lig’e yükseldi.
2017 yılında adını aldığı inşaat firması tarafından kullanıma sunulan 33 bin kişilik Kalyon Stadı, Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray maçları dışında neredeyse boş tribünlere ev sahipliği yapıyor. Süper Lig’de kalma mücadelesi veren Gaziantep FK’nın teknik direktörü Selçuk Şahin, “Son maçı bin kişiyle oynamak beni üzdü.” sözleriyle durumun vehametini özetledi.
TARAFTARSIZ ŞAMPİYON
Benzer bir tabloya, Süper Lig ekibi Başakşehir’de rastlamak mümkün. Eski adı İstanbul Büyükşehir Belediyespor olan Başakşehir, taraftarı olmadan en üst ligde şampiyon olan belki de ilk ve tek takım!
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Ben rahatım. Niye rahatım? Başakşehir’i ben kurdum. Başakşehir şampiyonluğu yakalarsa, bu da tabii bir devrimdir. Yani illa milyonların izlediği takımlar değil, demek ki binlerin izlediği takımlar da şampiyon olabiliyormuş.” sözleriyle övdüğü Başakşehir, 2014 yılında yapılan 17 bin 500 kişilik stadında bu sezon ortalama 2 bin taraftar misafir etti.
STATLAR ÇÜRÜYOR
Avrupa ve dünyanın birçok yerinde yeni yapılan statlar, birçok etkinliğe ev sahipliği yapabilmesi üzerine inşa ediliyor.
Futbol statları, binlerce kişilik konserlerin yanı sıra başka spor branşlarının finallerinin yapıldığı alanlar haline geldi. Ancak Türkiye’de, son 10 yılda milyarlarca lira harcanarak yapılan yaklaşık 30 stat, birkaç organizasyon dışında yılın çoğunu boş geçiriyor.
TURNUVA UMUTLARI ÇÖP OLDU
AKP iktidarında yapılan dev statların asıl amacı, Türkiye’nin Avrupa Şampiyonası’na ev sahipliği yapabilmesi hayaliydi.
Yıllardır süren bu mücadele, EURO 2032’ye İtalya ile ortak ev sahibi olarak kısmen de olsa nihayete kavuştu. Ancak 8 yıl sonra yapılacak bu turnuvaya kadar, mevcut halleri bile birçok sorunu barındıran statların 2032’deki taleplere karşılık verip veremeyeceği merak konusu.
SÜPER LİG SEYİRCİ ORTALAMASI
Süper Lig’de şampiyonluk mücadelesi veren Fenerbahçe ve Galatasaray dışında, binlerce kişilik kapasiteye sahip statların yarısı bile dolmuyor.
Süper Lig takımlarının 2023-24 sezonundaki (32. hafta itibarıyla) seyirci ortalaması:
Sıra | Takım | Stadyum | Maç Sayısı | Toplam Seyirci | Ortalama Seyirci |
---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | RAMS Park | 52.223 | 667.788 | 41.737 |
2 | Fenerbahçe | Ülker Stadyumu | 47.834 | 622.462 | 38.904 |
3 | Beşiktaş JK | Tüpraş Stadyumu | 42.590 | 377.172 | 25.145 |
4 | Trabzonspor | Papara Park | 40.782 | 291.284 | 19.419 |
5 | Samsunspor | Samsun Yeni 19 Mayıs Stadyumu | 33.919 | 267.055 | 16.691 |
6 | Adana Demirspor | Yeni Adana Stadyumu | 33.000 | 172.140 | 11.476 |
7 | Antalyaspor | Corendon Airlines Park Antalya Stadı | 32.537 | 150.375 | 9.398 |
8 | Konyaspor | Medaş Konya Büyükşehir Stadyumu | 42.000 | 146.325 | 9.755 |
9 | Gaziantep FK | Kalyon Stadyumu | 33.502 | 132.703 | 8.294 |
10 | Kayserispor | RHG Enertürk Enerji Stadyumu | 32.864 | 113.820 | 7.114 |
11 | Ankaragücü | Eryaman Stadyumu | 20.560 | 113. 197 | 7.546 |
12 | Hatayspor | Mersin Stadyumu | 25.000 | 100.885 | 6.726 |
13 | Çaykur Rizespor | Çaykur Didi | 15.332 | 84.198 | 5.262 |
14 | Sivasspor | Yeni 4 Eylül Stadı | 27.532 | 59.066 | 3.938 |
15 | Alanyaspor | Kırbıyık Holding Stadyumu | 10.128 | 43.647 | 2.910 |
16 | Kasımpaşa | Recep Tayyip Erdoğan Stadyumu | 13.856 | 40.103 | 2.674 |
17 | İstanbul Başakşehir FK | Başakşehir Fatih Terim | 17.156 | 40.055 | 2.503 |
18 | İstanbulspor | Esenyurt Necmi Kadıoğlu Stadyumu | 7.500 | 36.833 | 2.302 |
19 | Pendikspor | Pendik Stadı | 2.500 | 21.678 | 1.445 |
20 | Fatih Karagümrük | Atatürk Olimpiyat | 74.753 | 12.288 | 819 |