Sadece dört değişiklikle beş yıl uzun yaşayın

Uzmanlar, egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve sigara içmeme gibi dört yöntemle hayatta kalma ihtimalinin nasıl artırılabileceğini değerlendirdiler.

350 binden fazla kişinin katıldığı çalışma, yaşam tarzları ne olursa olsun, yüksek genetik riske sahip olanların, düşük genetik riske sahip olanlara göre beşte bir oranında (yüzde 21) genç ölme ihtimalinin daha yüksek olduğunu gösterdi.

Bu arada sağlıksız yaşam tarzına sahip kişilerin, yaşamı kısaltan genlere sahip olsun ya da olmasın, erken ölüm şansı yüzde 78 oranında artıyor.

ERKEN ÖLÜM RİSKİNİ AZALTIYOR

Hem sağlıksız bir yaşam tarzına hem de daha kısa bir yaşam süresinin göstergesi olan genlere sahip olmak, daha şanslı genlere ve sağlıklı yaşam tarzına sahip insanlarla karşılaştırıldığında erken ölüm riskini iki kattan fazla artırdı.

Ancak bu insanlar için iyi haber, İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi ve Çin’deki Zhejiang Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki uzmanların bulgularına göre, hayat tarzının yaşam süresi üzerinde önemli derecede etkiye sahip olması oldu.

Daha kısa yaşam süresi veya erken ölüm gibi genetik riskler, daha sağlıklı bir yaşam tarzıyla yaklaşık yüzde 62 oranında dengelenebilir.

Uzmanlar, genetik riski yüksek olan insanların, uygun bir yaşam tarzıyla 40 yaşındayken yaşamlarını yaklaşık 5,22 yıl uzatabileceklerini belirtti.

Daha uzun bir yaşam için optimal yaşam tarzı kombinasyonunun; hiç sigara içmemek, düzenli fiziksel aktivite yapmak, yeterli uyumak ve sağlıklı beslenme olduğu bulundu.

BUNLARA UYMAK YAŞAMI UZATTI

Araştırmacılar, belirli bir hastalığa yakalanma riskini tahmin etmek için katılımcıların poligenik risk skoruna (bir kişinin genomundaki binlerce genetik varyant) baktı.

Her bir genetik varyantın kişinin hastalık riski üzerinde küçük bir etkisi vardır. Ancak bilim insanları tüm varyantları bir arada inceleyerek bir hastalığa yakalanma risklerini tahmin edebiliyorlar.

İnsanlar, uzun (yüzde 20,1), orta (yüzde 60,1) ve kısa (yüzde 19,8) dahil olmak üzere genetik olarak belirlenmiş üç yaşam süresi kategorisine ve olumlu (yüzde 23,1), orta (yüzde 55,6) ve olumsuzdur (yüzde 21,3) dahil olmak üzere üç yaşam tarzı puanı kategorisine ayrıldı. 

Daha sonra diyet, egzersiz, uyku ve sigara içip içmedikleri gibi yaşam tarzı faktörlerinin yanı sıra buna da bakıldı.

BMJ Evidence Based Medicine dergisinde yayınlanan çalışma, insanları ortalama 13 yıl boyunca takip etti ve bu süre zarfında 24.239 ölüm meydana geldi.

Dünya Kanser Araştırma Fonu’nun kıdemli sağlık bilgi sorumlusu Matt Lambert, “Bu yeni araştırma, genetik faktörlere rağmen, dengeli, besleyici bir diyet uygulamak ve aktif kalmak da dahil olmak üzere sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamanın daha uzun yaşamamıza yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ayrıca kanser riskini azaltabileceğini de biliyoruz.” dedi.