Göçmen kuşların önemli göç rotası: İstanbul Boğazı

Doğa Araştırmaları Derneği görevlisi, kuş uzmanı biyolog Ömral Ünsal Özkoç, her yıl mayıs ayının ikinci cumartesi günü kutlanan Dünya Göçmen Kuşlar Günü dolayısıyla açıklamalarda bulundu. 

Dünyadaki 11 bin kuş türünün 1800’ünün düzenli göç ettiğini belirten Özkoç, kuşların göç rotasının genetik-dış faktörler, fizyoloji ve anatomiye göre değişkenlik gösterdiğini söyledi. 

Göçmen kuşların birkaç bilim dalını adeta aynı anda yönetebildiğini anlatan Özkoç, “Göç eden kuşlar, çeşitli yıldız takımlarının konumlarını algılayabiliyor, ayın ve güneşin pozisyonunu hesaplayabiliyor, manyetik alanı ve hava koşullarını çok iyi biliyor” diye konuştu. 

Fizyolojik ve coğrafi birçok etkenin göç rotasında katedilen mesafeyi etkilediğini bildiren Özkoç, “Göç rekortmeni olarak kabul edilen kutup sumrusu her sene Güney Kutbu’ndan Kuzey Kutbu’na doğru yolculuk yapıyor. Bir yönde katettiği mesafe 45 bin kilometre civarı. Senede 90 bin kilometre yol yapıyor. Bu mesafeyi bir uçağın bile katetmesi neredeyse imkansız. Uçağın birkaç kere yakıt ikmali yapması gerekirken kutup sumrusu yol üzerindeyken denizde balık avlayabiliyor” ifadelerini kullandı. 

“İstanbul Boğazı, yılın her mevsimi göçmen kuşlar için oldukça hareketli” 

Özkoç, göçmen kuşların rotasında önemli bir dinlenme noktası olan Türkiye’nin 300 kuş türüne ev sahipliği yaptığına dikkati çekti. 

Türkiye’nin, Asya ve Avrupa’ya dağılan kuşlar ve Hint alt kıtasından yayılan kuşların göç rotasında bulunduğunu aktaran Özkoç, sözlerini şöyle sürdürdü: 

“İstanbul Boğazı sadece Avrupa ve Asya arasındaki araç trafiğinde değil, aynı zamanda göçmen kuşların rotasında da önemli rol oynuyor. Yükselen termal sıcak hava akımları kuşları taşıyor ve kolay göç etmelerini sağlıyor. İstanbul Boğazı da bunun en önemli örneğini oluşturuyor. Kara parçaları birbirine oldukça yakın olduğu için kuşlar, deniz üzerinden geçişlerini hızlandırıyor. Milyonlarca yırtıcı kuş ve leylek İstanbul Boğazı’ndan rahatlıkla geçerek göç ediyor.” 

Göç mevsiminin başladığı ilkbahar ve sonbaharda İstanbul’da çok ciddi bir göçmen kuş yoğunluğu görüldüğünü belirten Özkoç, “İstanbul Boğazı, yılın her mevsimi göçmen kuşlar için oldukça hareketli bir yer. Boğaz, süzülen kuşlar için mecburi istikamet rotası olarak kabul ediliyor. Bu nedenle de milyonlarca göçmen kuş, İstanbul Boğazı’nı geçiş güzergahı olarak kullanıyor” diye konuştu.