Uzmanlardan ultra işlenmiş gıda uyarısı: Çocuklarda diyabet tehlikesi
Endişe verici bir araştırma, ultra işlenmiş gıdalarla (UPF’ler) beslenen çocuklarda, üç yaşından itibaren kötü kalp sağlığı ve diyabet risk faktörlerinin erken belirtilerinin görüldüğünü ortaya çıkardı.
Tipik olarak şeker, tuz, yağ, koruyucular ve emülgatörler gibi endüstriyel gıda katkı maddeleri bakımından yüksek gıdalar olan UPF’ler, uzun süredir yetişkinlerdeki sağlık sorunlarıyla ilişkilendiriliyor.
Ancak yeni araştırmalar, günümüz beslenme düzeninin temel dayanağı haline gelen bu yemeklerden dolayı çocukların da risk altında olduğunu ortaya koyuyor.
İspanyol uzmanlar, yaşları 3 ile 6 arasında değişen yaklaşık 1.500 çocuğun sağlık ölçümlerini karşılaştırdı ve beslenmelerinin ne kadarının UPF’lerden oluştuğunu takip etti.
En fazla UPF yiyen çocukların, en az tüketenlere kıyasla daha yüksek vücut kitle indeksi (VKİ) skorlarına, daha geniş bel çevresine, daha yüksek yağ seviyelerine ve daha yüksek kan şekeri skorlarına sahip olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu buldular.
Bu ölçümlerin dördü de, ağırlıklı olarak orta yaşlı yetişkinleri etkileyen ve kalp krizi, felç ve körlük riskini artıran kan şekeri hastalığı olan tip 2 diyabet için risk faktörleridir.
SONUÇLAR GÖZLEMSEL
Bulgularını Jama Network Open dergisinde yayınlayan araştırmacılar ayrıca çok sayıda UPF tüketen çocuklarda HDL kolesterol düzeylerinin, taze yiyecekler yiyenlere göre daha düşük olduğunu buldu.
HDL, kalp sağlığının korunmasına yardımcı olduğu bilindiğinden iyi kolesterol olarak da tanınıyor. Düşük seviyeler koroner kalp hastalığının gelişimi ile bağlantılıdır.
Araştırmacılar, çalışmalarının gözlemsel olduğunu, yani gözlemlenen değişiklikleri doğrudan aşırı işlenmiş gıda tüketimine bağlayamadıklarını ancak bunun makul olduğunu eklediler.
ANNE FAKTÖRÜ ÖNEMLİ
Araştırmacıların incelediği bir diğer husus da çocukların annelerinin nasıl farklılaştığıydı.
Daha fazla UPF yiyen çocukların annelerinin genellikle daha genç olduğunu, daha yüksek bir VKİ’ye sahip olduklarını ve daha düşük eğitim ve istihdam düzeylerinin bulunduğunu tespit ettiler.
Uzmanlar, çalışmalarını “UPF’lerin işlenmemiş veya minimum düzeyde işlenmiş gıdalarla değiştirilmesini teşvik edecek halk sağlığı girişimleri” çağrısında bulunarak tamamladılar.
Araştırmaya dahil olmayan İngiliz Diyetisyenler Derneği sözcüsü ve diyetisyen Dr. Duane Mellor, “Verilere daha yakından baktığınızda, en yüksek UPF alımına sahip çocukların sebze, meyve, kabuklu yemişler, tohumlar, baklagiller, işlenmemiş gıdalar gibi daha az sağlıklı yiyecekler yeme eğiliminde olduklarını görüyoruz. Bunun yerine daha çok işlenmiş etler, şekerlemeler ve şekerli içecekler tüketiyorlar.” dedi.