El sanatları mirası gelecek nesillere aktarılıyor

Yöredeki kadınların sevgilerini, duygu ve düşüncelerini yansıtan motifleri ilmek ilmek dokuduğu halı ve kilimler, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi yerleşkesindeki Halı-Kilim Müzesi’nde koruma altında tutuluyor. 

Müzede sergilenen Van ve Hakkari yöresine ait 198 halı ve kilim, görevliler tarafından belli zamanlarda havalandırılıyor, temizleniyor ve naftalinleniyor. 

Yörenin dokuma kültürünün tanıtıldığı, ziyaretçilere kilimler hakkında bilgilendirmelerin yapıldığı müzede, açılan atölyelerde yeni dokuma ustaları yetiştiriliyor. 

“Devlet sanatçısı” ünvanlı usta öğreticilerden bu sanatı öğrenen kursiyerlerin dokuduğu halı ve kilimler, sipariş üzerine birçok kente gönderiliyor. 

Merkez Müdürü Öğretim Görevlisi Sibel Leventoğlu, Van ve çevresindeki yerleşim yerlerinden merkeze kazandırılan, hibe edilen ya da satın alınan halı ve kilimleri müzede sergilediklerini söyledi. 

Merkezde yaklaşık 100 yıllık olan halı ve kilimlerin bulunduğunu belirten Leventoğlu, sergiledikleri eserlere özenle baktıklarını, korumak ve gelecek kuşaklara aktarmak için ellerinden geleni yaptıklarını ifade etti. 

“Sağlıklı koşullar olmasa dayanmaları zor” 

Görevliler tarafından halı ve kilimlerin bakımının düzenli olarak yapıldığını anlatan Leventoğlu, şunları kaydetti: 

“Doğru koşullarda saklanmaları ve muhafaza edilmeleri çok önemli. Doğal kök boyalarla yapılan bir malzeme olduğu için sağlıklı koşullar olmasa dayanmaları zor. Sergilediğimiz halı ve kilimleri yılda iki kez temizleyip havalandırıyoruz ve naftalinliyoruz. Pencerelerden fazla güneş gelmesi, güvelenme ya da böceklenme riskini artırdığı için pencerelerimizin bir kısmını siyaha boyadık. Çok fazla güneş, halı ve kilimlerimize zarar verebilir. Onları ağartabilir, böceklenmesine neden olabilir. Bu nedenle sergilediğimiz eserleri sürekli kontrol ederek zarar görmelerini önlemeye çalışıyoruz.” 

Kurdukları atölyelerde kadınlara halı ve kilim dokuma eğitimi verdiklerini dile getiren Leventoğlu, böylece yörenin dokuma kültürünü yaşattıklarını vurguladı. 

Merkezin kurulma amaçlarından birinin de yok olmaya yüz tutmuş sanat dallarını gelecek kuşaklara aktarmak olduğunu belirten Leventoğlu, “Dokuma sanatını müzemizde canlandırmaya çalışıyoruz. Aynı zamanda yetiştirdiğimiz ustaları da destekliyoruz. Merkezimizde halı ve kilim atölyelerimiz bulunuyor. Savat atölyesi açtık. Burada gümüş işlemeciliği yapıyoruz. Beş atölyemizle yok olmaya yüz tutmuş sanat dallarımızı yaşatıyoruz. Personelimiz dışında Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünce görevlendirilen usta öğreticilerimiz var. Usta öğreticilerimiz ‘devlet sanatçısı’ unvanı taşıyor. Burada büyük bir özveriyle geleneksel sanat dallarını yaşatmaya çalışıyorlar” diye konuştu.