Vatandaş yeniden dövize dönüyor

Kur Korumalı TL Mevduat sisteminin ilan edilmesinden bu yana bireylerin en yüksek haftalık döviz mevduatı artışı 1.2 milyar dolar ile savaş endişelerinin belirginleştiği geçen hafta yapıldı.

Kur Korumalı TL Mevduat’ın (KKM) devreye alınmasıyla döviz mevduatlarında önce satışa yönelen ardından beklemeye geçen vatandaşlar yeniden alıma geçti. Bireyler KKM sisteminin ilan edildiği aralık sonundan beri en yüksek haftalık döviz mevduatı artışını 1.2 milyar dolar ile Rusya-Ukrayna endişelerinin belirginleştiği geçen hafta yaptı. Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre, vatandaşların bankalardaki döviz mevduatı 25 Şubat haftasında 156 milyon dolarlık düşüşle 215 milyar 834 milyon dolara gerilese de parite etkisinden arındırılmış olarak 185 milyon dolar artış gösterdi.

ALTINA YÖNELDİLER

Bu artışta bireylerin döviz mevduatında parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 207 milyon dolar yükseliş etkili oldu. Kurumlar vergisi istisnasından yararlanmak için KKM’ye dönen şirketler ise aynı hafta parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 23 milyon dolarlık döviz satışı gerçekleştirdi.

Bireylerin 1.2 milyar dolarlık döviz talebinin önemli bir kısmı kıymetli maden depo hesaplarında gözlendi. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan sıcak gelişmelerin ons altın fiyatında yükselişe neden olması bireylerin altına olan ilgisini artırdı. Gerçek kişilerin dolar cinsi döviz mevduatı 236 milyon dolar artarken, Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı 111 milyon dolar arttı. Kıymetli maden cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı ise parite etkisinden arındırılmış olarak 872 milyon dolar artış gösterdi. Böylece bireylerin yabancı para mevduat ve fonları 142.2 milyar dolara yükselirken, şirketlerin ise 73.5 milyar dolara düştü.

520.1 MİLYARA ULAŞTI

Şirketlerin döviz mevduatındaki toplam düşüş yılbaşından bu yana 16.4 milyar dolara ulaştı. Bankacılar kurumsal döviz cinsi mevduattaki düşüşün tamamının KKM kullanımından kaynaklandığını hesaplıyor. Bu arada Bankacılık Düzenleme ve Denetleme (BDDK) KKM tutarının 25 Şubat itibarıyla 520.1 milyar liraya yükseldiğini açıkladı.

Dolar 14 liranın üstünde tutundu

Merkez Bankası’nın kur istikrarını rezerv satışları ile sağlama çabası dolarda 14 lira barajının yıkılması ile sonuçlandı. Kur tekrar yükseliş trendine döndü. Dolar dün 14.0840 liradan başladığı günü 14.1250 liradan tamamladı. Euro ise 15.6440 liradan başladığı günü 15.6600 liradan tamamladı.

Istanbul Analiytics analisti Güldem Atabay, “Önümüzdeki haftalarda ve aylarda BOTAŞ’ın enerji giderlerini karşılamak zorunda kalacak olan Türkiye, TCMB’nin son atımlık döviz rezervlerine daha fazla ihtiyaç duyacak. Bu da TL’nin değer kaybının süreceğini anlatıyor… KKM’yi devreye sokarak seçim kazanmak için riskleri sonuna kadar alan hükümetin sürdürebileceği kur istikrarı alanı hızla daralmakta” dedi.