Google, Timbuktu el yazmalarını dijitalleştirdi

Seneler önce cihatçılar tarafından yok edildiği düşünülen Timbuktu el yazmaları, Google ile dijital ortama aktarıldı. 40 binden fazla esere artık dijital ortamdan erişilebilecek.

Cihatçılar yaklaşık on yıl önce Timbuktu şehrini basıp iki kütüphanesini ateşe verdi. O sırada Malili bir kütüphaneci, hazineleri şehir dışına cipler ve arabalarla kaçıran bir ekibe liderlik ediyordu. Dokuz yıl sonunda da kurtarılan 40.000 el yazması Google ile dijitalleştirilerek, herkesin erişimine açık hale getirdi.

El yazmaları, 11. yüzyıldan kalmaydı ve aralarında matematik, tıp ve astronomi üzerine metinler, İslami savaş karşıtı polemikler ve İbranice yazılmış metinler yer alıyordu. Yazmalar; İtalyan kağıdından keçi, koyun ve hatta balık derisine kadar bir dizi parşömen üzerine yazılmıştı. Ülkenin altın ticaretindeki merkezi rolünün bir işareti olarak, bazıları altın varaklarla da süslenmişti.

Artık bu yazmalar, Mali kültürü hakkında çeşitli sergiler içeren ve bugün başlatılan Mali Magic’in bir parçasını oluşturuyorlar.

Güvenli bir şekilde korunan el yazmaları, Timbuktu’ya döndükten sonra kütüphaneciler tarafından dijital ortama aktarıldı.

Dr Abdel Kader Haidara, “Afrika’nın tüm tarihinin sözlü olduğu söylendi. Oysa burada Afrikalıların elleriyle benzersiz bir şekilde yazılmış 400.000’den fazla el yazması var” dedi.