2 bin 100 yıllık yazıt bulundu! ‘Tarih yeniden yazılacak’

Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Fatih Onur başkanlığındaki ekip, Likya-Karya sınır bölgesinin tarihini yeniden yazdıracak 2 bin 100 yıllık yazıt bulduklarını açıkladı.

Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatih Onur, ekip olarak 15 yıldır Likya ve kısmen Pamfilya bölgesinde özellikle yol bağlantıları üzerine çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Bu çalışmaları son dönemde Muğla’nın Fethiye ilçesi Göcek bölgesinin kuzey dağlık alanında gerçekleştirdiklerini kaydeden Prof. Dr. Onur, Lyrnai (Kayadibi), Hippoukome (Çukurasar) ve Symbra (Nif köyü) olarak 3 antik kentin birbiriyle bağlantısını araştırdıklarını söyledi.

En önemli noktanın Muğla’nın Dalaman ilçesindeki Hippoukome antik kentinin yerinin belirlenmesi olduğunu aktaran Prof. Dr. Onur, “Çünkü uzun süredir bu kent başka yerlere lokalize ediliyordu, ancak Patara Yol Anıtı’nda verilen mesafe tutmuyordu. Bu kentlerden 2’si arasındaki mesafe biliniyordu ama bir kentin mesafesi bilinmiyordu. Yaptığımız çalışmada kentler arasındaki mesafeleri eşleştirdik” diye konuştu.

“BU YAZIT TARİH BİLGİLERİMİZİ DEĞİŞTİRECEK”

Kentler arasındaki mesafeleri eşleştirerek yola çıktıklarında Hippoukome antik kentinin yerinin Çukurasar denilen bölgeye denk geldiğini belirlediklerini anlatan Onur, antik kentte bulunan 2 bin 100 yıllık yazıtın ise tarihi yeniden yazdıracağını vurguladı. Yazıtta Pontus Kralı VI. Mithradates Eupator’un onurlandırıldığını (İ.Ö 89- 85/84), Pontus kralının kente yaptığı desteklerden bahsedildiğini ifade eden Onur, bu yazıtın Likya ve Karya sınır bölgesinin tarihi açısından önemini vurgulayarak, “Bu yazıt o bölgedeki tarihi bilgilerimizi değiştirecek, bütün Likya ve Karya ilişkisini yeniden gözden geçirmemizi gerektirecek” dedi.

Pontus Kralı Mithradates döneminin daha çok edebi kaynaklardan bilindiğini vurgulayan Onur, “Bu yazıt, 1’inci elden doğrudan doğruya dönemin kendisinden geliyor. Edebi kaynaklarda anlatılan pek çok şeyi doğrular nitelikte. Yazıtta Pontus Kralı Mithradates’i kente parasal destekler yaptığı ve borçluları kurtardığı için ciddi bir övme var. Yazıtta ‘Mithradates bu kente geldiğinde kent harap ve kendini idare edemez durumdaydı. Mithradates geldikten sonra biz hepimiz kurtulduk, ihya olduk’ deniliyor. Mithradates bölgeye geldikten sonra bu halkların ondan yardım aldıklarını görüyoruz. Biz bunları daha önce sadece edebi kaynaklarda okuyorduk. Yazıt olarak elimizde yoktu. Anadolu’da Mithradates yazıtları var ama yaptığı işleri bu detayda anlatan, bunu doğrulayan bir yazıt olarak karşımızda bu yazıt. Bu açıdan Anadolu’da tek yazıt diyebiliriz” ifadelerini kullandı.

Likya’nın bir parçası olanak anılan Hippoukome antik kentinin boğazda bir geçit noktasında bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Onur, Karya bölgesinde Likya’nın iç kesimlerine gidilmek istendiğinde buradan geçilmesi gerektiğine dikkati çekti: “Yani dışarıdan gelebilecek herhangi bir tehlikeye karşı orada savunma yapılabiliyor. Hippoukome aslında bir savunma noktası.”

Onur, 66×37 boyutlarındaki yazıtın, bulunduğu yerden alınarak Fethiye Müzesi’ne yerleştirildiğini de dile getirdi. (DHA)