Eski kiracılara da büyük zamlar kapıda

Yeni kiracılardan sonra eski kiracılar için de kira bedelleri içinden çıkılmaz bir hal alacak. İlerleyen aylarda enflasyondaki rekor artışlar sonrası kira artış oranının yüzde 60’ları aşacağı; gelecek sene ise enflasyon düşse de yıllık TÜFE ortalamasından dolayı kira bedellerindeki artış oranlarının yine yüzde 40-60’larda kalacağı belirtiliyor.

Kira artış oranları yıllık TÜFE ortalamasına göre belirlendiği için, eski kiracılar şimdiye kadar kira bedellerinin geldiği uçuk seviyeden görece daha az etkilenmişti.

BETAM verilerine göre, yeni kiracılar için kira artış oranı mart ayında yıllık yüzde 123,5’i bulurken, TÜİK’in TÜFE ortalamasına göre kira artış oranı martta yüzde 29,88’de kalmıştı.

Bundan sonra enflasyon düşse de artsa da, eski kiracıların da yüksek kira bedellerine maruz kalmaları bekleniyor.

Bunun da, son dönemde evini daha yüksek bedellerden kiraya vermek isteyen ev sahibiyle mahkemelik olan kiracıların mağduriyetini daha da artıracağı belirtildi.

‘KİRA ARTIŞ ORANI YÜZDE 60’I AŞACAK’

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2022 Mart’ta yıllık yüzde 61,14 olmuş; ancak kira artış oranı 12 aylık TÜFE ortalamasına göre belirlendiği için, nisan ayında kiralara yapılacak zam oranı yüzde 29,88’de kalmıştı.

TÜFE’nin nisan ayında yeni bir rekor kırarak yüzde 68’e kadar çıkması, kira artış oranın da ilerleyen aylarda yüzde 50’ye yaklaşması bekleniyor.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Celal Erdoğdu, “Önümüzdeki ay, eğer enflasyon bu seviyede devam etse bile kira artışı yüzde 34, bir sonraki ay yüzde 43 gibi artarak yüzde 61’lik resmi enflasyona yaklaşacak. Bu da TÜFE ile kira artışının arasını kapatacak” dedi.

Kira bedellerindeki artışın konut fiyat artışına yaklaşacağına da işaret eden Erdoğdu, “Kiracılar için durum giderek zorlaşacak” değerlendirmesinde bulundu.

‘ENFLASYON DÜŞSE DE ZAM ORANI YÜKSEK KALACAK’

Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman ise, ilerleyen aylarda TÜFE ile kira artış oranı arasındaki farkın kapanması endişelerinden başka, gelecek sene yaşanacak başka bir sıkıntıya dikkat çekti.

Ev sahiplerinin enflasyonu yüzde 61 iken kiralardaki artışın yüzde 29’larda kalmasının 6,5 milyon kiracı için olumlu bir gelişme olduğuna işaret eden Büyükduman, “Türkiye’nin enflasyonu önümüzdeki yıl yüzde 10’a düşse de ortalama TÜFE belki de yüzde 40’ı aşacak” dedi ve bu sefer de kiracıların enflasyon düşerken yine yüksek kira artışlarına maruz kalacaklarını ifade etti.

8 MİLYON KİRACININ 6,5 MİLYONU ESKİ KİRACI

Diğer yandan Büyükduman’ın verdiği bilgiye göre, Türkiye’de yaklaşık 8 milyon kiracı var. Bunun da yaklaşık 6,5 milyonunun eski kiracı.

Eski kiracıları doğrudan ilgilendiren artış oranları şöyle olmuştu:

TÜFE 2021 Mart’ta yıllık yüzde 16,19 artarken, bu oran kademeli bir şekilde artarak 2021 Kasım’da yüzde 21,31, 2021 Aralık’ta yüzde 36,08’e çıkmıştı. 2022’ye gelindiğinde ise, yılın ilk ayında yıllık yüzde 48,69 artan TÜFE, şubatta yüzde 54,44, martta ise yüzde 61,14 oranında yükseldi.

Kira artış oranı ise 2021 Mart’ta yüzde 12,81 iken, 2022 Mart’ta yüzde 29,88 oldu.

KİRA BEDELLERİNDEKİ SERT ARTIŞLAR SÜRÜYOR

Öte yandan, BETAM verilerine göre, ülke genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları 2022 Mart’ta yıllık yüzde 123,5 arttı ve ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 37,7 TL’ye yükseldi.

Yıllık kira artış oranı İzmir’de yüzde 82,8, Ankara’da yüzde 116,1 olurken, İstanbul’da yüzde 126,5 oldu.

BETAM verilerine göre, en yüksek yıllık kira artışının görüldüğü il yüzde 166,6 ile Antalya oldu.Bu ili yüzde 126,5 ile İstanbul, yüzde 117,5 ile Mersin, yüzde 116,1 ile Ankara ve yüzde 100,3 ile de Kocaeli takip etti.

MAHKEMELER EV SAHİBİ-KİRACILARLA DOLU

Kira bedellerindeki bu artışlar, son dönemde ev sahibi-kiracı barışını da bozdu.

Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar’ın aktardığına göre, sulh ve icra hukuk mahkemelerinde görülen kira tespit ve kira tahliye davalarının toplam dava sayısına oranı, son bir yılda yüzde 10’dan yüzde 20’lere çıktı.

Aynı şekilde kira tespit ve tahliye davalarının, genel davalar arasında ilk sıralara yükseldiği belirtiliyor.