Karpuza maliyet ve ithalat darbesi

Adana’da çarşı pazardan yollardaki at arabalarına varana kadar karpuz satılmaya başlanmışken karpuz ithal edilmesi çiftçiyi isyan ettirdi. Zaten artan maliyetlerle binbir güçlükle üretim yapabildiğini söyleyen çiftçiler, bir de bu ithalatlarla yerli üreticiye darbe vurulduğuna dikkat çekti.

Adana’daki karpuz tarlalarında üreticilerle bir araya gelen Dr. Şevkin, girdi maliyetlerinin fahiş artışı nedeniyle kentte geçen yıllara oranla karpuz üretiminin yüzde 30 azaldığını söyledi.

Şevkin, “Adanalı karpuz üreticisi zor durumda. Girdi maliyetleri çok yüksek. Bu nedenle karpuz üretiminde yüzde 30 daralma yaşanıyor” dedi.

Fide fiyatlarının 2 katına, gübre fiyatlarının da 4 katına çıktığını söyleyen Şevkin, tam da turfanda karpuzun yetişeceği dönemde karpuz ithal edildiğini vurgulayarak şöyle dedi:

“Her yıl olduğu gibi bu yıl da Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye çiftçisinin yanında olacağına yabancı çiftçiyi kazandırmaya devam ediyor. Adanalı karpuz üreticisi çok zor durumda. Tarım Bakanlığı’nı Adanalı ve Türkiyeli çiftçinin yanında olmaya davet ediyoruz.”

ÇİFTÇİNİN DEVLETTEN 200 MİLYAR TL ALACAĞI VAR

Çiftçinin bir dönüm karpuzu 12 bin liraya mal ettiğine işaret eden Dr. Şevkin, tam turfan (erkenci) döneminde yurt dışından karpuz ithal edildiği için çiftçinin kazanç elde edemeyeceğini söyledi.

Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gayri Safi Milli Hasıla’nın yüzde 1’i oranında kanunen çiftçiye ödeme yapması gerektiğine dikkat çeken Dr. Şevkin, “Ne yazık ki çiftçiye bu ödeme de yapılmıyor. Çiftçinin Tarım Bakanlığı’ndan 200 milyar lira alacağı var” dedi.

“Çiftçi yoğun borç batağı altında. Çiftçinin 180 milyar lira da borcu var” diyen Şevkin, “Tarım Bakanlığı, halâ kulağının üstüne yatmış durumda ve çiftçinin yanında olmuyor. Tüm çiftçiler üretimden gittikçe uzaklaşıyor. Tarım Bakanlığı’ndan çözüm bekliyoruz, üretim bekliyoruz” diye konuştu.

10 KİLO KARPUZUN MALİYETİ 1 LİRA

Binbir emekle karpuz üretimi gerçekleştiren Enes Karaağaç ise, bir kilogram karpuzun yetiştirme maliyetinin 1 lira olduğuna dikkat çekti. 10 kilogram karpuzun 10 lira maliyeti olduğunu vurgulayan Karaağaç, “Erken yetiştirip erken satmak ve para kazanmak istiyoruz. Ancak erken yetiştirip dışarıdan karpuz gelirse para kazanamayız, zarar ederiz” diye konuştu.

‘GELMİŞ GEÇMİŞ EN BÜYÜK MALİYETLER’

Seyhan Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Cahit İncefikir de ithal karpuz ile girdi maliyetlerindeki artışın çiftçinin belini büktüğünü ifade etti.

“Çiftçi aralık, ocak ayından bu yana tarlada karpuzuyla uğraşıyor. Cumhuriyet tarihinin gelmiş geçmiş en büyük maliyetiyle uğraşıyor” diyen İncefikir, “Tarımsal enflasyonla yüzde 300-400’lerle uğraşırken, karpuzunu erken çıkarmaya çalışırken, daha karpuzu çıkmadan İran’dan karpuz gelmeye başladı” dedi.

“Adana, sanırsınız ağustos ayındaymışsınız gibi at arabalarına varana kadar, yollarda sergiler açılmış karpuz satılmaya başlanmış. Dolayısıyla üreticinin turfandacılığı, erkenciliği bir şekilde yitirilmiş oluyor” diyen İncefikir, şöyle devam etti:

“Turfandaki bir gün, iki gün çok önemli. Devletin, bunları yadsıyıp hiçbir şeyi göze almadan ithalatı pervasızca yapması üreticiye büyük zarar veriyor. Dolayısıyla üretici bir şekilde karpuzunu satmaya başladığı zaman sanki Adana’da 3 aydır satılmaya başlanmış gibi o tılsımı, o erkenciliği, o turfanı yitiriyor, dolayısıyla para kazanamıyor, zarar ediyor.”

BİR DÖNÜMÜN MALİYETİ 4 BİNDEN 12 BİN TL’YE ÇIKTI

Bir diğer karpuz üreticisi Veli Altunyüzük ise, “Geçen yıl bir dönüm karpuzu 4 bin liraya mal ederken şimdi 12 bin liraya mal ediyorum” dedi.

Altunyüzük, “Sadece karpuz değil, darı; 2 bin liralık maliyeti 5 bin lira, pamuk; 3 bin lira maliyeti 6 bin lira olmuş. Bu safhadan sonra çiftçi zor durumda. Tahmin ediyorum çiftçiler şehre göç edecek” diye konuştu.

‘BİR LİTRE MAZOT DESTEĞİ BİLE ALAMIYORUZ’

Çocukluğundan bu yana çiftçilik yaptığını belirten Süleyman Sözütek de “Kendimi bildim bileli çiftçilik yapıyorum. Babadan, atadan kalma işleri yapmaya çalışıyoruz. Gerçekten mağduruz, takatimiz kalmadı” dedi.

“Daha önce ürettiğimiz ürünlerden bir kısmıyla ekmeğimizi yiyebiliyorduk, çocuklarımızı bekleyebiliyorduk” diyen Sözütek, “Şimdi maliyetler o kadar yükseldi ki canımızı alıyor. Karpuzda dönüme 45-50 lira arası mazot harcıyoruz. Bize devletin verdiği destekleme 22 lira. Bir litre mazotu bile vermiyor” diye konuştu.

‘İRAN’DAN KAÇAK YOLLARLA DA KARPUZ GELİYOR’

Çiftçilerin gerçekten çok zor durumda olduğuna dikkat çeken Ziraat Mühendisi Okay Sangün ise, şunları söyledi:

“Girdi maliyetleri çok yüksek. Fiyatlar 3-4 katına çıktı. Çiftçimiz zor şartlar altında karpuzu yetiştirmeye çalışıyor ancak yurtdışından, bilhassa İran’dan kaçak ve resmi yollarla gelen karpuzlar bizim çiftçimizin moralini çok bozuyor.

Çiftçimiz tarımdan kaçacak gibi görünüyor. Tarımdan kaçan çiftçi toprağı boş bırakır. Boş kalan toprakta kimse ekim yapmaz. Böyle olursa tüketicimiz karpuzu önümüzdeki yıllar kilosu 20 liradan yer ya da hiç yiyemeyecek. Yetkililerin bir an önce çiftçilerimize yardım etmesini diliyorum.”