Araştırmacılar en ölümcül salgın Kara Veba’nın gizemini çözmüş olabilir

Araştırmacılar, 14. yüzyılın ortalarında Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’yı kasıp kavuran, kayıtlı tarihin en ölümcül salgını olan Kara Veba’nın kökeninin yaklaşık 700 yıllık gizemini çözdüklerine inanıyorlar.

1300’lü yıllarda tüm dünyayı etkisi altına alan ve milyonlarca kişinin ölümüne sebep olan Kara Veba’nın (Kara Ölüm/Hıyarcıklı Veba) kökenlerini inceleyen araştırmacılar, dikkat çekici bulgular elde ettiler.

Guardian’ın haberine göre, Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Prof. Johannes Krause, “Temelde zaman ve uzayda kökeni tespit ettik, bu gerçekten dikkate değer. Yalnızca Kara Ölüm’ün atasını değil, bugün dünyada dolaşan veba türlerinin çoğunun atasını da bulduk” dedi.

ARAŞTIRMALAR KIRGIZİSTAN’DA YAPILDI

Uluslararası ekip, İskoçya’daki Stirling Üniversitesi’nden tarihçi Dr. Philip Slavin ile, 1330’ların sonlarında, Kırgızistan’ın kuzeyindeki Issyk-Kul Gölü yakınlarındaki iki mezarlıkta ani ölüm artışına dair kanıtlar için bir araya geldi. 

1248 ve 1345 yılları arasındaki 467 mezar taşı arasında, 1338 veya 1339 tarihli 118 taşla ölümlerdeki büyük bir artış izledi. Bazı mezar taşlarındaki yazıtlarda ölüm nedeninin Süryanice’de “veba” anlamına gelen “mawtānā” olduğu belirtildi.

Daha fazla araştırma, sitelerin 1880’lerin sonlarında kazıldığını ve mezarlarından yaklaşık 30 iskeletin çıkarıldığını ortaya çıkardı. Kazıların günlüklerini inceledikten sonra, Slavin ve meslektaşları bazı kalıntıların izini sürdüler ve onları mezarlıklardaki belirli mezar taşlarıyla ilişkilendirdiler.

Soruşturma daha sonra Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nden antik DNA uzmanlarına devredildi. Mezarlıklara gömülen yedi kişinin dişlerinden genetik materyal çıkardılar. Bunlardan üçü, hıyarcıklı vebaya neden olan bakteri yersinia pestis’ten DNA içeriyordu.

Bakterinin genomunun tam analizi, sekiz yıl sonra Avrupa’da Kara Ölüm’e neden olan türün doğrudan atası olduğunu ve sonuç olarak, muhtemelen bir sonraki kıtadaki nüfusun yarısından fazlasının ölüm nedeni olduğunu buldu.

Bilim insanları, suşun yaşayan en yakın akrabasının aynı bölgedeki kemirgenlerde bulunduğunu söyledi. İnsanlara hıyarcıklı veba bulaşmaya devam ederken, daha yüksek düzeyde hijyen ve enfeksiyonu insanlara bulaştırabilen sıçan pireleriyle daha az temas, daha fazla ölümcül veba salgınlarını önledi.