Erkeklerdeki Y kromozomu kaybı kalbe de zarar veriyor

Yeni araştırmalara göre, insan DNA’sının erkeklere özgü parçası olan Y kromozomunun yaşa bağlı kaybı, erkeklerin yaşlandıkça potansiyel olarak yaşamı tehdit eden kalp sorunları riskini artırıyor.

Science dergisinde açıklanan ve Y kaybı olarak bilinen bu fenomen, kanser, kardiyovasküler hastalık ve Alzheimer hastalığı gibi bir dizi sağlık durumu ve daha kısa bir yaşam süresi ile bağlantılıdır.

İnsanlarda X ve Y olmak üzere iki cinsiyet kromozomu vardır. Erkeklerde tipik olarak bir X bir Y bulunurken, kadınlarda iki adet X kromozomu bulunur.

Bununla birlikte, bilim insanları, Y kromozomunun kaybının doğrudan hastalığa neden olup olmadığını veya kırışıklıklar veya grileşen saçlar gibi, sadece bir yaşlanma belirtisi olup olmadığını belirleyemediler.

Şimdi, Daily Mail’in haberine göre, bilim insanları ilk kez Y kromozomu kaybının kalbe zarar verebileceğini gösterdiler.

FARELERDE VE İNSANLARDA İNCELENDİ

ABD’deki Virginia Üniversitesi ve İsveç’teki Uppsala Üniversitesi’nden bilim insanları, bağlantıyı ilk olarak farelerde kanıtladılar.

Beyaz kan hücrelerinden Y-kromozomu olmayan farelerin, hala Y-kromozomlarına sahip olan farelerden daha erken öldüklerini gösterdiler.

Y kromozomu düşük olan farelerde ayrıca kalp kaslarında daha fazla fibroz veya kalınlaşma gelişti. Bu kalınlaşma kalbi sertleştirir ve kan pompalamasını zorlaştırır.

Araştırmacılar daha sonra insanlara geçti ve büyük bir sağlık veri tabanı olan UK Biobank’a kan örnekleri veren 223.000’den fazla erkeğe ilişkin tıbbi ve genetik bilgilere baktılar.

Beyaz kan hücrelerinin yüzde 40’ından fazlasından Y kromozomlarını kaybeden erkeklerin, sonraki 12 yıl içinde, kalp yetmezliği de dahil olmak üzere kalp rahatsızlıklarından ölme olasılığının, olmayanlara göre yüzde 31 daha fazla olduğunu buldular.

Araştırmacılar, Y kaybının; kalp kası fibrozisine, kalp fonksiyon bozukluğuna ve erkeklerde ölüme katkıda bulunduğunu gösterdiği sonucuna vardılar.

Y kromozomunun kaybının kalpteki bazı hücrelerin çalışmasını etkileyerek fibrozis ve kalp hastalığına neden olduğunu düşünüyorlar.