Yüksek enflasyon tercih düşürmek için tedbir şart

Son 30 yıldır gündemin ana sorunu olan ve son 1.5 yılda hızını artıran enflasyon için Türkiye büyük bir yol ayrımında. Ekim ayında yüzde 85.51 ile 24 yılın zirvesine çıkan TÜFE için gelecek aydan itibaren baz etkisinin devreye girmesi beklenirken, Türkiye’nin 1990’lı yıllardaki kontrolsüz enflasyon dönemi ya da 2001 yılı sonrasındaki dezenflasyonist dönemler arasında bir yol ayrımında olduğuna dikkat çekiliyor.

DIŞSAL DEĞİL YEREL

Bilkent Ünivesitesi’nden Prof. Dr. Refet Gürkaynak, Burçin Kısacıkoğlu, Sang Seok Lee ile Yale Üniversitesi’nden Prof. Alp Şimşek, imzalı “Türkiye’nin enflasyon tercihleri” başlıklı makalede Türkiye’nin yüksek enflasyonu ‘tercih ettiğine’ işaret edildi. Önümüzdeki dönemde yine önemli bir enflasyon tercihiyle karşı karşıya olunduğu belirtilen makalede, “Türkiye geldiği yol ayrımında, 1990’ların yüzde 40 ile yüzde 100 arasında gidip gelen, düştüğünde baz etkisi ile düşüp kalıcı olarak kontrol edilemeyen enflasyonu ile 2001 sonrasının dezenflasyonu istikametlerine bakıyor. Hangi yolda gidileceği dışsal değil, bir iktisat politikası tercihi. Türkiye’de enflasyon yereldir” tespiti yapıldı. Türkiye’nin yüksek enflasyona yol açan politikaları tercih ettiği dönemlerde uluslararası konjonktür ve petrol fiyatlarından bağımsız olarak bu durumu yaşadığı belirtilirken, enflasyonu düşürmeyi tercih ettiği dönemlerde de yine iç dinamikleri ile başarılı dezenflasyonu hayata geçirdiği vurgulandı.

Politikalar kimin görevi?

Finansal istikrar ve makroihtiyati politikaların Türkiye’de hangi kurumun vazifesi olduğunun belli olmadığı aktarılan makalede, “Bankaları Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) denetlerken likidite gereklerini TCMB karşılıyor. Ayrıca BDDK bankalara tek tek bakarken sistemik risk olup olmadığı sorusunu kimin soracağı birçok zaman belli olmuyor” denildi.

TCMB enflasyonu kontrol edebilir

Makalede enflasyonda hızlı bir düşüşün mümkün olduğu belirtilerek, şöyle devam edildi: “Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası’nın baskı altında kalmadan işini yapacağı bir ortam sağlanırsa enflasyonun düşmesinin gayet mümkündür. Bu düşüş ilk etapta hızlı ve nispeten masrafsız da olabilir. Enflasyonu düşürmenin ilk şartının niyet olduğunu görüyoruz. Enflasyonist dönemlerin hepsinin TCMB üzerinde fiyat istikrarından başka kaygıları gütme baskısı olduğu zamanlar olduklarını gördük.”