Diyabetliler için en sağlıklı besinler

Diyabette kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlığının kazanılması önemlidir. İç Hastalıkları Uzmanı ve Fitoterapist Prof. Dr. M. Hakan Terekeci, “Diyabeti olmayan bireyler gibi diyabetlilerin de yeterli ve dengeli beslenmeyi öğrenmesi gerekir” dedi ve hastalara şu gıdaları tavsiye etti…

Prof. Dr. M. Hakan Terekeci

Fermente gıdalar

Yoğurt, kefir ve lahana turşusu gibi çeşitli fermente gıdalar, vücudu enfeksiyondan korumaya yardımcı olan “iyi” mikroorganizmalara sahiptir. Bağırsaklarınızdaki mikrobiyal çeşitliliği artırmak için her gün bir dizi probiyotik açısından zengin gıda tüketmeyi hedefleyin. Bir dizi sağlıklı bağırsak mikroorganizmasına sahip olmak, ideal gıda sindirimini destekler, bağışıklık sistemini güçlendirir ve şeker dengesine katkıda bulunur.

Kuruyemiş ve tohumlar

Badem, fındık, Antep fıstığı ve ayçiçeği çekirdeği gibi kuruyemişler ve tohumlar, çeşitli vitaminlerin mükemmel kaynaklarıdır. Kuruyemişler ve tohumlar ayrıca sağlıklı ve dengeli yağlar, sağlıklı protein ve ayrıca kan şekeri düzeylerini yönetmeye yardımcı olan lifleri içerir.

Çaylar

Tarçın ve zencefilin kan şekeri seviyelerini düşürdüğü kabul edildiğinden, çayları harika bir seçimdir. Ayrıca tarçın toz olarak tatlı ve meyvelerin üzerine dökülerek tüketildiğinde ani şeker yükselmelerini önler.

Baklagiller

Fasulye ve bezelye ve mercimek gibi diğer baklagiller, şeker hastalığı ile mücadele edenler için birçok besinsel faydaya sahiptir. Kan şekeri seviyesinde bir artış olmadan sürekli bir enerji kaynağı sunan yüksek miktarda lif içerirler. Fasulye ayrıca, insan vücudu için son derece önemli bir mineral olan çinko için de harika bir kaynaktır. Çinko, bağışıklık sistemini güçlendirir ve diyabetlilerde glisemik kontrolü iyileştirir.

Sağlıklı karbonhidratlar

Gıdalarla alınan tüm karbonhidratlar (basit şekerler, kompleks karbonhidratlar) vücutta yıkılarak glukoza dönüşür. Kompleks karbonhidratların yıkımı daha uzun sürede gerçekleşir. Yavaş sindirildiği için emilim daha yavaş ve dengelidir. Bu nedenle basit karbonhidratların neden olduğu ani kan şekeri yükselmesi ve aşırı insülin salınımı görülmez. Gerekli lifi sağlayıp uzun süre tokluk hissi verirler. Beyaz ekmek, makarna, pirinç, mısır, mısır gevreği, şekerli gıdalar yerine meyve, sebze, tam tahıl, kuru baklagiller (fasulye, nohut, bezelye ve mercimek) ve düşük yağ içeren süt ürünleri gibi sağlıklı karbonhidratlar tercih edilmelidir.

D Vitamini

Son çalışmalara göre, D vitamini eksikliği, glikoz metabolizmasını etkiler ve obeziteden ziyade diyabete sebep olur. Güneşin yanı sıra yumurta, yağlı balıklar ve kırmızı etten de alınabilir.

Yağ asitleri

Enfeksiyonlarla mücadele ve güçlü bağışıklık sistemi için diyetteki yağ asidi tipi çok önemlidir. Yeterli Omega-3 yağ asitleri alımı, diyabetik hastaları viral ve bakteriyel enfeksiyonlara karşı koruyabilir. Zeytinyağının işlem görmemiş soğuk sıkım olanı diyabet, kalp-damar hastalıkları, kanser, hipertansiyon gibi durumlara karşı koruyucudur. Kanda akışkanlığı artırarak Aspirin benzeri etkiyle pıhtı ve trombüs oluşumunu engelleyerek kalp krizini önler. İçeriğindeki maddelerden bazıları E vitamininden daha fazla antioksidan etkiye sahiptir.

C vitamini

Diyabetli hastalarda diyabetik olmayanlara göre C vitamini eksikliğinin daha yaygın olduğuna dair bazı kanıtlar vardır. Bu nedenle yeşil biber, dolmalık biber, kivi, turunçgiller gibi yüksek C vitamini içeren gıdalarla beslenmek çok önemlidir. Gıdalarla günlük ihtiyaç karşılanabilir. Ancak hastalık dönemlerinde muhakkak takviye C vitaminleri 2000 mg civarında alınmalıdır.

Selenyum

Selenyum hormon metabolizmasında, oksidatif streste ve inflamasyona (vücuttaki iltihaplanma) karşı korumada işlevsel bir rol oynar. Yüksek düzeyde serum selenyumun diyabet görülme sıklığı ve kronik komplikasyonlarını azalttığını bilinmektedir. Diyabetik hastalar düşük anti-oksidatif seviyeye duyarlı olduklarından, yeni koronavirüs ile enfekte diyabetik hastaların önlenmesi veya tedavisi için selenyum takviyesi yararlı bir seçim olabilir.

Çinko

Bağışıklık sistemi ve enfeksiyonlarla mücadelede önemli rol oynar. Çinko aynı zamanda insülin salınımını da düzenleyerek diyabetik hastalarda şeker dengesine katkıda bulunur. Antep fıstığı, badem, yer fıstığı, kabak çekirdeği gibi kuruyemişlerde bol miktarda bulunur. Hastalık dönemleri ve kış aylarında günlük 15 mg takviye olarak alınması uygundur.

Su

Diyabeti olanlar için yeterince su içmek özellikle çok önemlidir. Yeterince su içilmediğinde kan dolaşımındaki glikoz daha konsantre hale gelir. Gün içinde küçük bir susuzluk bile kan şekerini etkileyebilir. En az kilo başına 30 ml olacak şekilde yetişkinlerde yaklaşık olarak 2-3 litre günlük su tüketimi idealdir. Mükemmel olan, sabah kalktıktan sonra 2-3 bardak ılık suyla güne başlamaktır. Bunun dışında öğün aralarında yaklaşık iki bardak su içilmeli ve gün boyunca en az 8 bardağa tamamlanmalıdır.

2 ÖNEMLİ TAVSİYE

Hareket edin

Egzersiz, tip 2 diyabette kan şekeri kontrolünü iyileştirir, kardiyovasküler risk faktörlerini azaltır, kilo kaybına katkıda bulunur ve sağlığı iyileştirir. Haftada 150 dakikadan az olmayacak şekilde spor yapmak diyabet ve insülin direnci açısından çok önemlidir. Bu süreyi 3 güne bölerek 50 dakikalık periyotlarla uygulamak uygun olacaktır. Bazı bilimsel çalışmalarda 3 günden az yapılan sporla hiç yapılmaması arasında fark bulunmamıştır. Yapılacak spor süresi günlük 30 dakikadan az 60 dakikadan fazla olmamalıdır. Aynı zamanda son çalışmalar tempolu yürüyüş sırasında atılan günlük 4500 ile 7500 arasındaki adım sayısının ideal olduğunu göstermektedir.

Stresinizi yönetin

Diyabetli birçok insanda stres, kan şekeri düzeylerinin yükselmesine neden olabilir. Şeker hastası olmak bu hastalar için başlı başına bir stres kaynağıdır. Diyabetli kişilerde anksiyete ve depresyon oranları diyabeti olmayan kişilere göre daha yüksektir. Stresi nasıl yöneteceğinizi öğrenmek ve bu becerileri bir öncelik olarak ele almak, stresle daha etkili bir şekilde başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Gevşeme tekniklerini öğrenmek, strese tepki vermenin farklı yollarını keşfetmek, strese neden olan durumları belirleyip, bunlardan kaçınmayı seçmek ve yaşamda zevk seviyesini artıran değişiklikler yapmak gibi stresi azaltmak için yapabileceğiniz pratik şeyler vardır.