Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ilk maaş ne zaman, EYT meclise geldi mi?
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili kanun teklifi, 2 Şubat Perşembe günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda ele alınacak. Şubatta başvuru yapan EYT’liler ilk emekli aylığı hakkını 1 Mart 2023 tarihinde elde edecek. EYT ilk maaş ödemesi hesaba sicil numarasına göre belirlenecek tarihte yatırılacak.
AKP Grup Başkanvekili Muhammed Emin Akbaşoğlu, EYT düzenlemesinin TBMM Başkanlığı’na sunulduğunu açıkladı. İşte 4 maddeden oluşan düzenleme 8 Eylül 1999’dan önce çalışmaya başlayanları kapsayacak.
EYT DÜZENLEMESİ PERŞEMBE GÜNÜ MECLİSTE
Komisyon Başkanı, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz, EYT düzenlemesini içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine, ilgili bakanlıkları, işçi ve işveren kuruluşlarını, dernek ve platformları davet etti.
Komisyon, teklifi, perşembe günü saat 11.00’de görüşmeye başlayacak.
DÜZENLEME 4 MADDEDEN OLUŞUYOR
AKP Grup Başkanvekili Muhammed Emin Akbaşoğlu’nun konuşmasının satır başları şu şekilde:
* Bugün tarihi bir gün. Şu anda EYT ile ilgili kanun teklifimizi arkadaşlarımız TBMM’ye sunuyorlar.
* 3 şeyi düzenliyoruz. 4 maddeden oluşan, EYT’ye has yalın bir teklif oluşturduk.
* Özellikle EYT platformlarımız yaş şartının kaldırılmasını talep etmişlerdi. Birinci düzenlememiz bu konuda oldu.
* Mevzuata göre prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde istisnasız emekli olma hakkına sahip. 9 Eylül 1999 tarihi öncesi sigortalı olan çalışanlar için geçerli olacak.
‘500 TL’LİK DESTEKLEMEYİ DEVLETİMİZ ÜSTLENİYOR’
* İkinci olarak, sosyal güvenlik destek primini getirmek suretiyle 5 puan işyerlerine her bir çalışan emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde tekrar işe başlama durumunda olanlarla ilgili yaklaşık 500 TL’lik desteklemeyi devletimiz üstleniyor ve yüzde 5 oranında bir destek söz konusu oluyor.
* Üçüncü olarak da düzenlememiz taşeron olarak bilinen ve bizim yaptığımız düzenlemeyle işçi statüsüne geçen tüm yüzbinlerce arkadaşımızla ilgili düzenleme yapıyoruz.
‘EN GEÇ HAFTAYA ÇARŞAMBA YASALAŞMASINI ÖNGÖRÜYORUZ’
* Emekliliği hak eden, taşerondan işçi kadrosuna geçen arkadaşlarımız için isterse emekli olabilme, isterse kendi yerlerinde çalışabilme hakkını sağlıyoruz. Zorunlu emekliliği bu kanun kapsamında ortadan kaldırmış oluyoruz.
* Bu hafta Plan Bütçe Komisyonu’nda bunu görüşmeyi planlıyoruz. En geç haftaya Salı veya Çarşamba günü EYT’nin yasalaşmasını öngörüyoruz.
MAAŞLAR MARTTA
* EYT’nin şubat ayında yürürlüğe girmesini, mart ayında da maaşların alınmasını öngörüyoruz.
* EYT’lilerin daha az maaş alacağı ve farklı statüde olacağı asparagastır.
EYT İLK MAAŞ NE ZAMAN YATACAK?
Bakan Bilgin, EYT düzenlemesine ilişkin soru üzerine, “EYT’lilerin martın 1’inde ilk maaşlarını alabilecekleri bir düzenleme Meclis’ten çıkacak diye düşünüyorum.” ifadesini kullandı.
“EYT ile ilgili 9 Eylül 1999 tarihinin geriye doğru esnetilmesi mümkün olur mu?” sorusunu cevaplayan Bilgin, “Olmaz, çünkü EYT dediğimiz şey, 8 Eylül’de geçerli olan yasanın değiştirilerek yaş şartı konulması. Dolayısıyla bu tarihte çalışan olması lazım ki o yaşa takılsın.” diye konuştu.
EYT MALİYETİ NE KADAR?
“İçerikte bir şey değişir mi?” sorusuna Bilgin, “Değişmez” karşılığını verdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “EYT’nin maliyeti nedir?” sorusu üzerine de bu yıl için 120-150 milyar lira arasında bir tahminin bulunduğunu söyledi.
EYT’nin maliyetiyle ilgili konuşulan rakamların doğru olmadığını ifade eden Bilgin, “Rakamlar bizde, hesap bizde. Ben 150 milyar diyorum ama maksimum olabilecek şeyi diyorum. 120-150 milyar arasında değişebilir. Çünkü kaç kişi müracaat edecek bilmiyorsunuz.” diye konuştu.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
23 yıllık problemin çözümüne ilişkin teklif, 8 Eylül 1999’dan önce çalışmaya başlayanları kapsayacak. 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı EYT konusunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak.
EYT ile ilgili henüz yasalaşma süreci gerçekleşmediği için şu an yapılan müracaatlar geçerli olmayacak. Yasal süreç tamamlandıktan sonra başvurular, e-Devlet üzerinden SGK’ye yapılacak.
EYT İÇİN STAJ VE ÇIRAKLIK MAĞDURLARINA KÖTÜ HABER
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili yapılan düzenleme sonrası yaklaşık 2.5 milyon kişi emeklilik hakkı kazanacak. Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in “Onlar mağdur değildir” dediği stajyer ve çıraklar bilfiil çalıştıkları günlerin prim günlerine sayılmasını istiyor.
Çıraklık ve staj başlangıcının emeklilik için esas alınmasını içeren kanun teklifinin Meclis gündemine alınması önergesi AKP-MHP oylarıyla reddedildi.
EYT BAŞVURU ŞARTLARI NELER?
SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi EYT’lilerin emeklilik koşulları neler olacak?
Emeklilik için prim günü, sigortalılık süresi ve yaş şartı bulunuyor. EYT’liler ilk iki şartı yerine getirmişlerse veya getirdiklerinde yaşa bakılmaksızın emekli olabilecekler. Bu SSK’lılar için 5000 prim günü, kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi. BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda kadınlarda 20 tam yıl (7200 prim günü), erkeklerde 25 tam yıl (9000 prim günü).
BORÇLANMA İLE EMEKLİLİK OLABİLECEK Mİ?
Sigortalı çalışmaya başlamadan önce askerlik yapmış olan ve sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül 1999-8 Mart 2001 tarihi arasında olanlar 18 aylık askerlik borçlanması yaptıklarında, sigorta başlangıç tarihi borçlandıkları süre kadar geriye çekilecek. Sadece sigorta başlangıcını 8 Eylül 1999 tarihine çekecek şekilde borçlanmaları yeterli bulunuyor.
ASKERİ BORÇLANMA YAPILABİLECEK Mİ?
İlk sigortalı olduğu tarihten önce askere gidenler askerlik borçlanması yaparak, ilk sigortalı olduğu tarihi öne çekebilirler. Böylece EYT’den yararlanma tarihi de öne gelmiş olur.
Askerlik ve doğum borçlanması ile yurt dışı borçlanmalar için ödenen primler güncel asgari ücret üzerinden hesaplandığı için hizmet borçlanması dilekçesini 31 Aralık 2022 tarihine kadar verenler bu yılki asgari ücret üzerinden, 1 Ocak 2023 tarihinden sonra dilekçe verenler ise yüzde 54.66 oranında zamlanan yeni asgari ücret üzerinden prim ödeyecekler.
EYT’LİLER NE KADAR MAAŞ ALACAK?
Emekli aylıkları prim gün sayısı ve çalışma süresine göre değişiklik gösteriyor. Burada 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası çalışma sürelerine göre farklı seviyeler söz konusu e-Devlet’te “Ne kadar emekli aylığı alırım” şeklinde yapılan sorgulamalarda çıkan seviye bağlanacak aylığa yakın seviye olarak gösteriliyor.
Öncelikle yasanın yürürlüğe girmesi beklenecek. Yasanın yürürlüğe girdiği ay emeklilik dilekçesi verenlerin ilk maaşı, dilekçeyi takip eden ayın birinci gününden geçerli olarak ödenecek.