Bütçe açığının faturası halka kesilecek

Seçim sonrasında iğneden ipliğe zamların gelmesi bekleniyor

Ekonomik krizle birlikte yaşanan hayat pahalılığı, halkı günden güne daha fazla fakirleştiriyor. Yüksek enflasyon nedeniyle geçim sıkıntısı çeken vatandaşlar, seçimlerden sonra bütçe açığının kapatılması için gelecek ek vergilerle karşılaşabilir. SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, 2023 yılına Merkezi Yönetim Bütçesi’nde 659.4 milyar liralık bir bütçe açığı hedefiyle başlandığını hatırlatarak, daha yılın ilk iki ayında bu hedefin yüzde 30’undan fazlasının gerçekleştiğini söyledi.

SEÇİM EKONOMİSİ

Bingöl, “2023 Ocak-Şubat dönemindeki bütçe açığı 202.8 milyar TL  oldu. Oysa bu bütçe açığının içine daha EYT, taşeron işçileri kadroya alma, emekli maaşlarındaki artış ve seçim ekonomisi harcamaları yer almıyor. Hal böyle iken bir de maalesef son yılların en büyük felaketlerinden birini yaşadık, 6 Şubat depremini. Depremin maliyetinin yaklaşık 100 milyar dolar olduğunu varsaydığımızda seçim sonrasına neden devasa bir ek bütçeyle uyanacağımızın emareleri de yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır” dedi.

Bütçenin yaklaşık yüzde 82’sinin vergi gelirlerinden oluştuğunu belirten Bingöl, bütçe ne kadar çok açık verirse, bu açığı kapatmak için o kadar çok vergi toplanması ihtiyacının ortaya çıktığını vurguladı. Bingöl, şöyle konuştu:

EK VERGİ ZİNCİRİ

“Bunun içindir ki; 15 Mayıs sabahını takip eden günlere yeni vergiler, ek vergi artışları, tek seferlik vergi uygulamaları, sağlık katılım payı artışları, zamlarla uyanacağımızı söylemek kehanet olmayacaktır. Hatta 9 Mart tarihinde Kurumlar Vergisi mükelleflerine bir ek vergi getirildi. Daha doğrusu ek deprem vergisi. Bazı indirim ve istisnalardan yararlanan şirketler bu tutarların toplamının yüzde 10’u kadar bir ek vergi ödeyecekler. Böylece aslında seçim sonrası hayata geçirilecek olan vergilerin de ilki ile karşılaşmış olduk. Tabi şunu unutmayalım bu ek vergi zincirin ilk halkasıdır ve son da olmayacaktır.” 2023 bütçesinin vatandaş tarafından ödenecek trilyonlarca lira vergi anlamına geldiğini ifade eden Bingöl, bunun birilerine yüklü miktarda para transferi niteliği taşıdığını kaydetti.

Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl Ekonomi yönetilemiyor Politika belgelerinin, bütçenin ve yöneticilerin ekonomiyi okuyamadıkları ve bir yıllık geleceğe ilişkin bile sağlıklı tahminlerde bulunamadıkları bir ortamda ekonomi iyi yönetilemiyor demektir. Ancak, iyi yönetilemeyen ekonominin faturası enflasyon ve yeni vergiler olarak yine dürüst vatandaşa çıkıyor.

Bütçe ve programlar yol göstericiliğini yitirdi

Bütçe ve orta vadeli programların kamu kurumları ve özel sektör için yol gösterici olması gerektiğini vurgulayan Ozan Bingöl, ancak uygulanan ekonomi politikaları ve ekonomik gerçeklikten uzak ekonomik tahminler nedeniyle Orta Vadeli Programlar’ın daha yayımlandığı yılda değersiz bir kağıda dönüştüğünü ifade etti. Bingöl, “2022 yılında neredeyse yeni bir bütçeye denk ek bütçe yapılmak zorunda kaldı. Bu yıl da farklı bir şey olmayacak. Dolayısıyla, önümüzdeki bir yılı bile planlama becerisinden yoksun bir yönetim sergileniyor. Ülkenin Cumhurbaşkanı ‘Önümüzdeki yıl herkes enflasyon hedefini yüzde 20’ye göre yapsın’ diye açıklama yapıyor ama yılın ilk iki ayındaki TÜFE artışı yüzde 10 oluyor. Merkez Bankası beklenti anketinde yıllık enflasyon yüzde 37.72 olarak yer alıyor” dedi.

Yoksulluk ve açlık olmamalı

2023 bütçesine göre vatandaşların dakikada 7 milyon 86 bin TL vergi ödediğini belirten Ozan Bingöl, “Yıl ortasında çıkarılması kaçınılmaz hale gelecek olan ek bütçe ile bu rakamların nasıl yukarılara çıktığını hep birlikte yaşayarak göreceğiz. Normal şartlarda bu kadar verginin toplandığı bir coğrafyada açlık ve yoksulluk olmamalıdır. Şayet bunlardan biri oluyorsa orada ciddi bir ‘paylaşım ve bölüşüm’ sorunu var demektir” diye konuştu.

Dar gelirliler etkilenecek

Seçim sonrası kaçınılmaz olan vergilerin maliyet artışına neden olacağını söyleyen Ozan Bingöl, “O da fiyat artışını getirmektedir. Ama bu enflasyondan en çok kim etkilenir, tabi ki sabit ücretliler, dar gelirliler, işçiler ve emekçiler… Enflasyon, başta ücret geliri elde edenler olmak üzere halkın büyük bir kesimini yoksullaştıran, gelir dağılımını bozan, temsilsiz ve adaletsiz bir vergidir. Enflasyon, cebimizdeki parayı gün gün, dakika dakika çalan hırsızdır” dedi.

Kur Korumalı Mevduat adeta saatli bir bomba

İktidarın seçime kadar dövizde artış olmaması için bütün imkanlarını seferber ettiğini anlatan Ozan Bingöl, en son Suudi Arabistan’dan 5 milyar dolar geldiğini hatırlattı. Bingöl, “Ülkenin Kur Korumalı Mevduat nedeniyle çok daha büyük maliyetlere katlanacağı, bütçe açığının inanılmaz boyutlara ulaşacağı bir durumla karşı karşıyayız. KKM’deki yüz milyarlarca liralık artış, devlet bütçesine konulmuş ve her geçen gün hızla büyüyen bir saatli bomba
gibi çalışıyor. Bütçeye öngörülemez ve dayanılmaz yük getirme potansiyelini bünyesinde taşıyor” dedi.