Abur cubur kadar zam yapın yeter
Asgari ücret için “hedeflenen enflasyon”, “yüzde 25-30”, “yüzde 5 ek zam”, “refah payı” gibi tartışmalar sürerken milyonlar “Aldığın abur cubur kadar zam yapsan yeter” dedi.
Ali Can POLAT
Asgari ücret görüşmelerine sayılı günler kala zam tahminleri netleşirken iktidar tarafından “çalışanları enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz” söylemleri gelmeye devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yine devreye girerek komisyondan çıkan rakamın üstüne “yüzde 5” daha ek yapacağı iddiaları da dolaşıyor. Buna rağmen beklenen zam oranı yüzde 25-30’u aşmıyor. Oysa Erdoğan’ın kendi yaptığı market alışverişi bile yüzde 78 zamlandı.
Erdoğan’ın 2021 yılı ekim ayında İstanbul Kısıklı’daki evinin yakınlarındaki Tarım Kredi Kooperatifleri Marketi’nde yaptığı alışveriş o gün 1.002 TL tutmuştu.
Erdoğan, “Gayet uygun fiyatlar” demiş, alışverişin fişi paylaşılmamıştı. Erdoğan’ın market alışverişi sırasında, abur cubur reyonunun önünde çekilen bir fotoğrafından yola çıkarak söz konusu ürünlerdeki fiyat artışını inceledik. Önünde durduğu raftaki ürünlerden birer tane almanın bedeli 2021’de 55.8 liraydı. O günkü asgari ücretin yüzde 1.97’sine denk geliyor. 2023 ekim ayında aynı alışveriş 232.65 liraya yükseldi. Bu da o günkü asgari ücretin yüzde 2.04’üne denk geliyor.
“30 bin 263 lira olmalı”
2024’ün son ayında aynı alışverişi yaptık ve 414.15 lira tuttu. Geçen yıla göre yüzde 78 arttı. Üstelik bu tutar mevcut asgari ücretin de yüzde 2.43’üne yükseldi. 2024 yılbaşında asgari ücrete abur cubur fiyatlarındaki artış kadar zam yapılsaydı asgari ücretin şu an 20.295 lira olması gerekiyordu.
2025 yılı için yine abur cubur enflasyonu kadar zam yapılırsa yeni asgari ücretin 30 bin 263 lira olması gerekiyor. Bu rakamları değerlendiren Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Asgari ücreti belirleyenler önce pazara, marketlere alışverişe çıksın. Kendi aldıkları abur cuburlardaki zam oranı kadar zam yapsınlar yeter” dedi.
Manda yoğurtlu tarif yüzde 178 zamlandı
Vatandaş açlıkla burun buruna hayatta kalmaya çalışırken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, sağlıklı bir yaşam için vatandaşlara manda yoğurtlu tarif vermişti. 2022 yılının mart ayında Erdoğan, “Ben her akşam manda yoğurdu, onun içine Medine hurması doğrarım 3 tane veya 5 tane. Ona biraz çay kaşığı kestane balı ve bir de içine yulaf atarım. Bu dörtlüyü karıştırarak yer, yatarım. Şifa” demişti. Bu tarif o gün 405 lira tutuyordu. Aradan geçen 2 yılda yüzde 178 lira zamlandı. Bugün aynı tarifi hazırlamak için en az 1.229 lira gerekiyor.
