Asgari ücret iktidarın keyfi çalışanın çilesi
Resmi verilere göre özel sektör çalışanlarının neredeyse yarısı asgari ücret alıyor. Asgari ücret ve komşu ücretler alan milyonlarca çalışan ve ailesinin kaderi, iktidarın insafına bırakıldı.
Asgari ücret görüşmeleri, kapalı kapılar arkasında tutmayan enflasyon hedeflerine göre yapılıyorken, asgari ücretin ortalama ücrete dönüştüğü gerçeği göz ardı ediliyor. Çalışanların yüzde 43’ten fazlasının asgari ücret ve altında maaş aldığını gösteren resmi veriler, milyonların hayatına açlık ve yoksulluk olarak yansıyor. Merkez Bankası’nın geçen yıl paylaştığı verilere göre tarım dışı sektörlerde asgari ücret ve altında aylık gelire sahip olanların oranı yüzde 43.1 olarak açıklandı. Türkiye ekonomisinin kalbi olan bazı sektörlerde asgari ücret, adeta tek ücret haline gelmiş durumda. Konaklama-yiyecek hizmeti sektöründe çalışanların yüzde 73’ü, giyimde yüzde 70.5’i, gıdada yüzde 67.1’i, tekstilde yüzde 57.4’ü, imalat sanayide
ise yüzde 52’si asgari ücret alıyor.
ORTALAMA ÜCRET OLDU
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’ne göre 2023 sonu itibarıyla 7.5 milyondan fazla çalışan, asgari ücret ve altı bir ücret alıyor. Araştırmaya göre 17.4 milyon olarak tahmin edilen işçi sayısının 1.5 milyonu (yüzde 8.7) asgari ücretin yarısından bile düşük bir gelir elde ediyor. 7 milyon 594 bin kişi (yüzde 43.6) asgari ücret ve altında bir ücret kazanıyor. Her 3 çalışandan 2’si (11 milyon 522 bin kişi) ise asgari ücretin yüzde 20 fazlasına kadar aylık gelire sahip. 14 milyon 491 bin kişi (yüzde 83.1) ise asgari ücretin yüzde 50 fazlasına kadar maaş elde ediyor. Aileleriyle beraber 42 milyon kişi asgari ücretle geçiniyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da sigorta bildirimleri asgari ücret üzerinden yapılanların oranının yüzde 42 olduğunu açıkladı.
Sendikalar en az 36 bin TL istiyor
Neredeyse çay-kahve içerek dağılan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ikinci toplantısı gelecek hafta pazartesi günü yapılacak. Komisyonda işçi kesimini temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu asgari ücret için rakam vermekten kaçınıyor ancak DİSK, asgari ücretin yoksulluk sınırının yarısı kadar, yani en az 36 bin TL olması gerektiğini açıkladı. TÜİK’in 2023 verilerine göre en düşük yüzde 20’lik grubun harcamalarının yüzde 36.6’sı gıdaya, yüzde 29.2’si ise konut ve kiraya gidiyor. Ulaştırmanın payı ise yüzde 8.8. Yani dar gelirlinin cebine giren her 4 liradan 3’ü en temel harcama kategorilerinde kullanılıyor.
