Binlerce yıllık sistem ortaya çıktı: İçinde yürünebiliyor!
Muğla’nın Yatağan ilçesinde bulunan Stratonikeia Antik Kenti’nde, devam eden kazı çalışmaları sırasında yaklaşık 2 bin 250 yıllık bir kanalizasyon sistemi ortaya çıkarıldı.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan ve “Gladyatörler Şehri” olarak bilinen Stratonikeia, dünyanın en büyük mermer kentlerinden biri olarak kabul ediliyor. 1977 yılından bu yana devam eden kazılar, Helenistik, Roma, Bizans, Anadolu beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait önemli eserlerin gün yüzüne çıkmasını sağlıyor.
Stratonikeia Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, Anadolu’nun yerli halkı Karialılar ve Leleglere ait bir yerleşim yeri olan Stratonikeia’nın, Karia bölgesinin en önemli kentlerinden biri olduğunu belirtti. Antik kentin tiyatro ve diğer bölgelerinde kazı, konservasyon ve restorasyon çalışmalarının sürdüğünü belirten Söğüt, bu alanda Klasik, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait yerleşimlerin bulunduğunu kaydetti.
Çalışmalar sırasında ortaya çıkarılan yapılarla tarihin canlandırıldığını dile getiren Söğüt, 2 bin 250 yıl önce tiyatronun altına inşa edilen kanalizasyon sisteminin büyüklüğüne dikkat çekti. Söğüt, “2 bin 250 yıl önce buradaki düzenlemelerde tiyatronun altındaki kanalizasyonda içinde yürünebilecek kadar büyük kanalizasyon yapmışlar. Tiyatronun suyunu drenaj etmişler. Su kendiliğinden 2 bin 250 yıl sonra bile akıp gidiyor. Onun için inanılmaz mutlu olduk.” dedi.
Söğüt, tarihi alandaki şehircilik, yerleşim ve yaşam izleriyle ilgili bulguların heyecan verici olduğunu ifade ederek, 2019 yılındaki çalışmalarda kuzey şehir kapısından başlayarak kuzey ve batı caddelerinde, Roma hamamında ve kütüphanede de kanalizasyon sistemi bulunduğunu açıkladı. Bu sistemlerin caddelere bağlandıktan sonra dereye doğru aktığını ve kente herhangi bir rahatsızlık vermeden boşaldığını belirten Söğüt, son olarak tiyatrodaki kanalizasyon sisteminin de ortaya çıkarıldığını söyledi.
Söğüt, tiyatronun üst kanal sistemini bulduklarını ve alt kanalını da uzun süredir araştırdıklarını belirterek, “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülen çalışmalar sırasında kanalizasyon sisteminin hala çalıştığını gözlemlediklerini ifade etti. Tiyatronun oturma bölümlerinden toplanan suların kanalizasyondan akarak dereye ulaştığını ve sistemin günümüzde yapılmış gibi çalışmaya devam ettiğini vurguladı.
