Çimentoya dev zam geldi, müteahhtiler grev hazırlığında

Çimento fiyatları Nisan 2021’de 130-150 TL iken, 2023 Nisan ayında ortalama 2 bin 500 TL’ye çıktı. Çimentonun ton fiyatı 36 ayda yüzde 1800’den fazla zamlandı.

Çimento şirketleri son olarak 1 Nisan itibarıyla yüzde 40’a yakın zam yapacaklarını duyurdu. 

Zam kararına tepki gösteren İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, maliyet artışlarını aşan zamların ardından grev kararı almayı değerlendirdiklerini söyledi.

Çimento’da maliyet girdilerinin yüzde 50’sinin enerji olduğunu söyleyen Tellioğlu, enerjiye zam gelmediği halde çimentoya yüzde 40 zam yapılmasına itiraz ettiklerini söyledi. 

Tellioğlu, “Borsada işlem gören çimento şirketlerinin son 1-2 yıldır kârlılık oranları yüzde 1000’in üzerinde. Bu da onların ne yaptığını ortaya koymuş oluyor” dedi.

‘MALİYET ARTIŞLARININ İKİ KATI ZAM YAPILDI’

SÖZCÜ’ye konuşan Tellioğlu, 1 Nisan’da Ticaret Bakanı’ndan randevu talep ettiklerini ve görüşmede doğalgaz ve elektriğe zam gelmediği halde çimentoya yapılan yüzde 40’lık zamma itiraz ettiklerini söyledi. Tellioğlu, itirazın ardından resmi görüşme yapılmasa da zammın piyasaya tam olarak yansımadan yarısının geri çekildiğini belirtti.

Tellioğlu, zam oranın düştüğünü ancak yapılan zammın tamamının geri çekilmesini hatta fiyatların düşmesini istediklerini söyledi. 

Tellioğlu, zammın geri çekilmesini istemelerindeki temel gerekçelerini ise şöyle açıkladı:

“Ülkemizde bir enflasyon var. Çimento üreticilerinin maliyet artışları olabileceğini dikkate alıyoruz dolayısıyla girdi maliyetleri oranında zam yansıtmalarına bir itirazımız yok. İtirazımız çimentoya girdi maliyetlerinindeki artışın iki katından fazla zam yapılması. Türkiye’nin her yerinde bu zammı yapıyorsanız ve piyasaya uygun şartta satış yapan beton firmasına ‘ucuz beton satarsan sana çimento vermeyiz’ sopasını gösteriyorsanız bunun adı başka bir şey. Buna itiraz ediyoruz”

Türkiye’de 6 milyon çürük yapı stoku olduğunu ve vatandaşın alım gücünün düştüğünü belirten Tellioğlu, “Artık hiçbir şekilde rantçı bir anlayışla inşaat maliyetlerinin artırılmasını istemiyoruz. Buna şiddetle karşıyız. Türkiye’de zaten konuta erişim zor, konut kredileri çok yüksek hatta yok. Bu açılardan da birleştirdiğimizde kentsel dönüşüm ve kamu düzeninin devamı açısından bu zammı keyfi zam olarak görüyoruz, art niyetli buluyoruz” dedi.

‘REKABET KURUMU CEZALARI CAYDIRICI DEĞİL’

Çimento sektöründe serbest piyasa ekonomisinin işlemediğini ve Türkiye’nin her yerinde aynı anda yapılan zamları tamamen ortak hareket etme ve bir tekelleşme göstergesi olarak gördüğünü söyleyen Tellioğlu, Rekabet Kurumu’nun iki yıldır çimento sektörüne yönelik incelemeler yaptığını ancak şirketlere verilen ceza tutarlarının kârlılıklara oranla çok düşük olduğunu söyledi.

Tellioğlu, cezaların ancak şirketlerin kârlarıyla orantılı olduğunda etkili olabileceğini, bu nedenle cezaların caydırıcı olmadığını söyledi.

30 Nisan’da bir toplantı yapacaklarını ve Ticaret Bakanlığı ile yapılacak görüşmelerde taleplerinin karşılanmaması durumunda grev kararı alacaklarını söyleyen Tellioğlu, 1 ay süreyle işten çıkarma yapabileceklerini de söyledi.