Darphane UTTS için defansta
Murat Çeçen’in üç yıldır zarar eden şirketinin 2.4 milyar liralık ihaleyi 5 yıllığına aldığı ortaya çıktı. Darphane savunma metni yayınlarken teknik iflasta olan şirkete milyarlık ihaleyi ‘normal’ buldu.
Ali Can POLAT
Darphane Genel Müdürlüğü’nün can hıraş savunduğu Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nde (UTTS) ısrar sürüyor. Bu konuda sektör temsilcilerinin açtığı davalar, tüketici derneklerinin isyanı ve şirketin yetersizliğine dair uzmanların fikirlerini, Milletvekillerinin güvenlik gerekçeli tedirginliklerini görmezden gelen Darphane, dün bu itirazları haberleştiren gazetemizi dava etmekle tehdit etti.
Darphaneden yapılan açıklamada gazetemiz yalan haber yapmakla itham edilirken yaptığımız haberler yalanlanamadı. Aksine işletmeyi alan Terratek isimli şirketin 3 yıldır vergi ödemediği, 2023’te 43 milyon lira zarar ettiği kabul edilerek “Bu zarar ihaleyi almasına engel değildir” denildi.
Darphane her ne kadar “Şeffaf bir süreç” yürütüldüğünü söylese de ihaleye dair bilgiler bulmak oldukça zor. Kamu ihaleleriyle tanınan Murat Çeçen’in şirketi Terratek’in UTTS’nin işletim hakkının 2.4 milyar TL karşılığında 5 yıllığına aldığı belirtiliyor.
Firma teknik iflasta
5 milyon lira sermaye ile kurulan Terratek şirketinin 43 milyon lira zarar etmesini “Teknik iflas” olarak yorumlayan vergi uzmanları, “Şirket ihale için 100 milyon lira teminat mektubu vermiş. Teknik iflasta bir firmaya hangi banka bu teminat mektubunu vermiş?” sorusunu sordu.
Maliye Bakanlığı’nın Tebliğ ‘de değişiklik yaparak bu cihazların amortisman oranını yüzde 20’den yüzde 50’ye çıkarmasını da yorumlayan uzmanlar, “Adeta ‘siz bu aleti alın 2 senede gider yazarsınız, size yükü olmaz’ deniliyor. Bu açık açık ‘yeter ki bu aleti alın’ demektir. Neden bu ısrar?” dedi.
Uzmanlar bu sistemden Darphane’nin kârının ne kadar olduğu sorusunun da açıklığa kavuşmasını istedi. Devlet Planlama Teşkilatı’nda görev almış isimler ise bu ihaleyi, “Yasal olarak engel olmasa bile etik değil. İhale yasası zaten delik değişik oldu. Bunu etik bulmayıp ihaleyi vermemeleri gerekiyordu” diye yorumladı.
İhaleyi aldığı yıl zarar açıklamış
Türkiye’deki yaklaşık 30 milyon araca UTTS takma işi ihalesini alan Terratek şirketi DİAS Şirketler Grubuna ait. DİAS şirketi de IC Holding sahibi İbrahim Çeçen’in büyük oğlu Murat Çeçen’in. Darphane Genel Müdürlüğü şirketin aldığı ihalenin 2023 yılının ekim ayında yapıldığını söyledi. Son 3 yıldır art arda zarar açıklayan şirket, ihaleyi kazandığı yıl olan 2023’te 43 milyon TL zarar etti. Merkezi İstanbul’da bulunan şirketin, bu ihale için 100 milyon TL’lik teminat mektubu aldığı da gelen iddialar arasında.
Troller iş başı yaptı
Darphane Genel Müdürlüğü’nün açıklamasının ardından iktidarın trolleri de savunmaya geçti. Troll hesaplar “Vatandaşa bir etkisi yok araç firmaları ve istasyonlara masraf çıkarıyor. Şirketler bundan kaçmaya çalışıyor” dedi. Birçok sosyal medya kullanıcısı ise bu trollere “Vatandaş da arabasına takmak zorunda kalacak. Şu an 1810 TL artı KDV, yılbaşından sonra da zamlanacak. Ne demek vatandaşa etkisi yok?” cevabıyla tepki gösterdi.
Kamu Maliyesi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Durmuş şunları söyledi:
“Kamuya vergi katkısı olmayan 3 yıldır zarar yazan bir şirkete böylesine büyük bir sistemi vermek komik. Açıkça şirkete rant yaratılmaya çalışılmış. Hiçbir şekilde şeffaf olmayan bir ihale süreci olmuş.”
