Edirne’de Pomakların ilginç düğün geleneği

Edirne’nin Havsa ilçesine bağlı Naipyusuf köyünde Pomak geleneği olan düğün öncesi ‘boyama gecesi’ etkinliği düzenlendi. Kına gecesi öncesi düzenlenen gecede, önce gelinin arkadaşları ardından yatağa yatırılan gelinin yüzünün tamamının renkli  pullarla süslenmesi ilginç görüntülere sahne oldu.

Edirne’de 1800’lü yıllarda Bulgaristan’dan Edirne’ye göç eden Müslüman Pomak Türkleri, yüzyıllarca önce başlatılan ‘boya gecesi’ kültürlerini yaşatmaya devam ediyor.

Havsa ilçesine bağlı Naipyusuf köyünde yaşayan Mert ve Deniz Şentürk’ün düğünlerinin öncesinde düzenlenen etkinliğe, şalvar ve yöresel işlemeli tülbent ve kıyafetleri ile katıldı.

Pomak gelenekleri gereği, gelinin arkadaşlarının yüzlerinin sadece alın kısmı pulla süslendi. Alanda eski kıyafetler, yatak, yorgan , yastık, mutfak ve diğer ev gereçlerinden hazırlanan dekor dikkat çekti.

Gelinin arkadaşlarının süslenmesinin ardından köydeki kadınların söylediği ağıtlar ve türküler ile yatağa yatırılan gelinin yüzünün tamamını pullarla süsleyip geceye hazırladılar. Süslemenin ardından yataktan kaldırılan geline, damadın 80 yıl önce babaannesinden kalan el yapımı kıyafeti giydirildi.

Süslemesi  tamamlanan gelin, aynayla yüzüne bakmasının ardından, geceye katılanlarla birlikte  Pomakça ve Türkçe söylenen türküler ile oynayı  göbek atarak gönüllerince eğlendiler.

Geceyi organize eden Meryem Pelin, boya gecesinin yüzyıllar öncesine dayanan bir Pomak geleneği olduğunu belirterek şunları söyledi:

“Boya gecemize başlamadan önce gelinin arkadaşlarının alınlarını pullarla süslüyoruz. Şeker ve yumurta akından yaptığımız karışımla, rengarenk pullarla gelinimizin de yüzünün tamamını pulluyoruz. Pomak geleneği gereği böyle adetlerimiz var.”

“Biz köyümüze 1893’te Bulgaristan’ın Lofça şehrinden gelen Pomaklar olarak yerleşmişiz. Bu gelenek o zamandan bu zamana kullanılıyor ama son 50 yıldır unutulmuş durumda. En son 4 yıl önce ben gerçekleştirdim boya gecemde ve şimdi kardeşim evleniyor onun eşini pullayarak geleneklerimizi canlandırmaya çalışıyoruz.”

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Balkan Çalışmaları Anabilim Dalı yüksek lisans öğrencisi olan Meryem Pelin, ‘Edirne’de Pomak Halk Kültürü’ adıyla kitap bastığını ve Pomak kültürünü yaşatmak için çalışmalarına devam ettiğini söyledi. (DHA)