Emekçi sektörler ihracatta vites küçülttü
Yüksek üretim maliyetleri ve döviz kurundaki erime emek yoğun sektörlerin rekabetçiliğini vurdu. Deri, zeytinyağı ve hazır giyim ihracatta en büyük kaybı yaşan sektörler oldu.
İhracatta aylık bazda gelen 24.1 milyar dolarla mayıs ayında tarihi bir rekor kırılırken, başta deri, hazır giyim ve cam, çimento sanayi olmak üzere emek yoğun sektörler kan kaybetmeye devam etti. Yüksek üretim maliyetleri ve rekabetçilikten uzak olduğu belirtilen kur seviyesi ile bazı sektörlerin ihraç pazarlarında geriye düştüğü kaydedilirken, yılın ilk 5 ayında en çok kayıp yaşayan sektör yüzde 24.6 ile deri ve deri mamulleri sektörü oldu. 2023 Ocak-Mayıs döneminde 863.5 milyon dolarlık ihracat yapan sektör, bu yılın aynı döneminde 651.5 milyon dolarlık ihracat imza attı ve bu alandaki gelirlerinin 4’te 1’ini kaybetti.
ZEYTİNYAĞINDA KAYIP
Deri sektörünü yüzde 24.2 ile zeytin ve zeytinyağı sektörü takip etti. Sektörün 480.2 milyon dolar olan ihracatı bu yılın ilk 5 ayında 363.9 milyon dolara geriledi. İhracatta ilk 5 ayda en büyük kaybı yaşayan 3’üncü sektör ise yüzde 11.1’lik düşüş ile hazır giyim ve konfeksiyon oldu. Sektörün, geçen yıl 8.3 milyar dolar olan ihracatı bu yılın ilk 5 ayında 7.4 milyar dolara geriledi. İhracatı ilk 5 aylık dönemde 2.6 milyar dolardan 2.3 milyar dolara düşen mücevher sektörü yüzde 8.6’lık kayıp yaşarken, aynı dönemde çimento cam seramik sektöründe ise ihracat yüzde 7.4’lük düşüş ile 1.9 milyar dolardan 1.8 milyar dolara düştü. Aylık bazda ise mayıs ayında ihracatta en büyük kaybı yine yüzde 32.4 ile zeytin ve zeytinyağı, yüzde 18.3 ile tütün ve tütün mamulleri, yüzde 17.4 ile gemi ve yat sektörü yaşadı.
Maliyetler çok yüksek döviz geliri eriyor
– Mayıs ayı ihracat verilerini açıklayarak ihracatla ilgili güncel konuları da değerlendiren Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, yüksek maliyetler nedeniyle emek yoğun sektörlerin fiyat tutturmakta zorlandığını belirtti. Üretim maliyetlerindeki artış sürdüğünü ve dövizin değer kaybettiğini aktaran Gültepe, “ Örneğin son iki ayda üretici fiyatları yaklaşık yüzde 6 artarken, dolar kuru yüzde 1 geriledi. Kilogram birim ihracat değerimiz 1.43 dolar oldu. Parite geçen ay ihracatımızı negatif etkiledi. Mayıs ayında pariteden kaynaklı 77 milyon dolarlık kayıp yaşadık” diye konuştu.
Yabancılardan 200 milyar liralık vergi bekleniyor
– Türkiye’de faaliyet gösteren çok uluslu şirketlere asgari kurumlar vergisi uygulaması ile ilgili çalışmalar sürerken bu alandan 200 milyar TL’lik vergi gelebileceği aktarıldı. Çok uluslu şirketlere uygulanacak vergi ile beraber artık Türkiye’nin de globaldeki dijital platformlardan kurumlar vergisi almaya başlayacağını kaydeden Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş, “Bütçeye yıllık 200 milyar TL gibi bir hasılatın intikal etmesi söz konusu” dedi. Bu düzenlemenin en önemli ayağının Google, Netflix, Microsoft, Alibaba, Amazon gibi globaldeki dijital platformlar olduğunun altını çizen Aydoğmuş “Yeni düzenleme ile beraber artık Türkiye de globaldeki dijital platformlardan kurumlar vergisi almaya başlayacak. Böylece yüzde 15 bir kurumlar vergisi alınması söz konusu” diye konuştu.