Ev hanımlarına emeklilik şartları neler, son durum ne?
İsteğe bağlı sigorta ile ev hanımları emekli olabilirken, yapılacak düzenleme ile ev hanımları daha az prim ödeyerek daha erken emekli olabilecek. Geçtiğimiz aylarda konu hakkında açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan düzenleme yapılacağını ve üçte bir prim desteği verileceğini açıkladı.
İş yerlerinde çalışan ve primleri işletme sahibi tarafından ödenen çalışan ve emeklilik hakkından yararlananlar gibi, ev hanımları da emekli hakkında yararlanabiliyor. İsteğe bağlı sigorta ile ev hanımları emekli olabilirken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Ev kadınlarına üçte bir prim desteğinin verilmesi konusundaki çalışmalarımızı başlattık.” açıklaması yaptı.
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK
Ev kadınlarının sigortalılığı ve emekliliğiyle ilgili düzenleme hazırlıklarına yönelik soru üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, şunları söyledi:
“Ev kadınlarına üçte bir prim desteğinin verilmesi konusundaki çalışmalarımızı başlattık. İsteğe bağlı sigortalılık kapsamında, yükümlü olunan primin üçte birinin devlet tarafından ödenmesi yönünde bir sistem kuruyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın sözü ve biz bunu yerine getireceğiz. Bunda kesinlikle bir sapma olmayacağını da özellikle vurgulamak isterim. Bunun zamanı ve şartları oluştuğunda zaten biz hem alandaki sendikalarımızdan, kadın örgütlerimizden ve birçok kuruluştan sivil toplum kuruluşlarından fikirler alacağız. Ondan sonra belirli bir noktaya getireceğiz. Daha sonra da ortaya çıkan tabloyu Hazine ve Maliye Bakanlığımızın yetkilileriyle bir araya gelerek bunu da hayata geçireceğiz. Ancak bu uzun erimli bir çalışma olduğu için de hedefimiz orta vadede bunu uygulamaya aktarmak olacak.”
Ev hanımları mevcut durumda sigorta sistemine girip, emekli olabiliyor. Düzenleme ile birlikte primin 3’de 1’ini devlet karşılayacak. Bu destek, asgari ücret ile sınırlı olacak.
EV HANIMLARININ İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK ŞARTLARI
Ev kadınlarının isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri için aranan şartlar şunlardır:
– İlk şart 18 yaşından büyük olmaları ve başka bir yerde çalışmamaları.
– Havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, örgü, dantel, nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, gibi el sanatlarını evde kendi imkanlarıyla çalışıp üreterek satışını yapmaları gerekiyor.
BAŞVURU ŞARTLARI NELERDİR?
İlk olarak, vergi dairesinden Gelir Vergisi mükellefi olunmadığına dair yazı alınıyor. Ardından ‘İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi’ doldurularak kimlik fotokopisi ile başvuru yapılıyor. Başvurunun ardından ev hanımlarının sigorta başlangıç tarihi, isteğe bağlı sigortalılık başvuru tarihini takip eden günden itibaren başlatılıyor.
Primler belirlenirken; Vergiden muaf olarak evde el işi yapan kadınların, kendileri tarafından belirlenecek kazancın yüzde 32’si oranında prim ödenecek. Prim ödemesinin yüzde 20’si malullük, yaşlılık (emeklilik) ve ölüm sigortası, yüzde 12’si ise Genel sağlık Sigortası’ndan oluşmaktadır.
NE ZAMAN EMEKLİ OLACAKLAR?
Emeklilik için kadın sigortalılar Bağ-Kur kapsamında 9000 gün prim ödemek zorundalar. Emeklilik için diğer şartlar için çalışmalar devam etmekte. Örneğin; ev hanımlarının emekli olabilmesi için 58 yaşını doldurmaları gerekiyor. Öte yandan emekli olmadan önceki son 3.5 yılda bir iş yerinde işçi olarak çalışmış olan kadınlar 9000 gün değil de 7200 gün üzerinden emekli olma şansına sahip.