Havada karada garanti bitmiyor

84 milyon vatandaş uçmadığı havalimanına, geç-tiği ya da geçmediği köprüye tünele, hastaneye garantili fatura ödüyor.

ÇANAKKALE Köprüsü’nün de işletmeye açılmasıyla birlikte, kamu-özel işbirliği (KÖİ) adı altında gelecek nesiller de dahil, vatandaşı topyekun borçlandıran ‘Deli Dumrul’ projelerine bir yenisi daha eklendi.

1 KURUŞ ÇIKMAYACAKTI

84 milyon vatandaş artık uçmadığı havalimanına, geçtiği ya da geçme­diği köprüye, binmediği uçağa, tünele, trene, hastaneye garantili fatura ödü­yor. Cebimizden bir kuruş çıkmayacak denilerek yapılan devasa projeler adeta ‘kara delik’ oldu. Döviz garantili ödemeler yüzünden vatandaşın cebi kemiriliyor, devletin de adeta bütçesi soyuluyor.

Dünyada birçok ülkenin ya tamamen bıraktığı ya da kamu yararını gözete­rek yeniden düzenlediği KÖİ projeleri, hükümet için adeta kurtuluş reçetesi oldu. Başlangıçta para ödenmediği için halka bedavaymış gibi sunulan KÖİ projeleri sayesinde bütçe açığı şimdilik düşük görünüyor. Ancak bu pro­jelerin garanti ödemeleri Hazine’nin sırtına bin­dikçe açık büyüyor, devlet daha fazla borçlanıp yüklü faizler ödemek zorunda kalı­yor. Garanti edilen ödeme­leri de henüz doğmamış çocuklarımız bile ödeye ödeye bitireme­yecek.

ZAFER HAVALİMANI

■ Havalimanı için 2021’de iç hatlarda 775 bin 137, dış hatlarda ise 542 bin 596 kişilik yolcu garantisi ve­rildi. Ancak verilen hedefin yanına bile yaklaşılamadı. 2021’de iç hattı 9 bin 228, dış hattı bin 904 yolcu kullandı. Havalimanının garanti verilip tamamlanamayan 1 milyon 306 bin 537 yolcusu için halkın cebinden şirketin kasasına 6 milyon 938 bin 738 Euro ödendi.

ANKARA GARI

■ Gar için 1 ve 2. yıl için 2 milyon, 3 ve 4. yıl için 5 milyon, 5,6,7 ve 8.yıl için 8 milyon, 9,10,11,12,13 ve 14. yıllar için de 10 milyon yolcu taşıma garantisi verildi. Geçen geçmeyen her bir yolcu başına da 1.5 dolar, ilave her yolcu için 0.5 dolar ödeme garantisi taahhüt edildi. En son 2021 yılına denk gelen 8 milyon yolcu garantisi de tutturu­lamadı. Geçen yıl garı sadece 1 milyon 93 bin 790 kişi kullanınca, garı kullanmayan 6 milyon 906 bin 210 yolcu için verilen garanti yüzünden 10 milyon doları aşkın ücreti garı hayatında dahi görmeyen vatandaşlar ödedi.

AMBULANS UÇAK

■ Sağlık Bakan­lığı’nın Katar mer­kezli bir şirketten kiraladığı 2 am­bulans uçak için 2 saat uçuş garantisi verildi. 4 yıl için 126 milyon TL’ye kiralandı. Uçaklar hiç uçma-sa da günlük 2 saat garanti ücreti ödenecek.

ŞEHİR HASTANELERI

■ Devletin kendi yaptığı ve ulaşımı kolay şehir merkezlerindeki hastaneler kapatılıp kira ve hizmet bedeli garanti edilerek şirketlere şehir hastaneleri yaptırıldı. Çoğu şehir dışında olduğu için vatandaşın ulaşmakta zorlandığı hastaneler­den 13’ü kârlı işletmeye açıldı. Şehir hastanelerine bu yıl 14.1 milyar TL, 2023 için 16.1 milyar TL, 2024 yılı için de 17 milyar TL olmak üzere 4 yılda toplam 57 milyar 237 milyon TL para ödenecek. Bir şehir hastanesine verilen parayla aynı ölçekte 10 hastane yapılabil­diği hesaplandı. Üstelik şehir hastaneleri­nin devletin kendi yaptırdığı kamu hasta­nelerine göre daha ucuza mal olacağı şeklinde yanlış bir hesaplama yapıldığı da TEPAV raporuyla ortaya çıkarıldı.

ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ

■ Günlük araç geçiş garantisi: 45 bin

■ Araç başına garantili geçiş ücreti: 17.7 Euro +KDV

■ Garanti verilen geçiş ücreti: 289 TL (KDV hariç)

■ Geçen aracın ödeyeceği ücret (2022): 200 TL

■ Geçmeyen araç başına ödenecek ücret: 89 TL (KDV hariç)

■ İşletme süresi: 12 yıl 2 ay 10 gün

OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ

■ Günlük araç geçiş garantisi: 40 bin

■ Araç başına garantili geçiş ücreti: 42 Dolar +KDV

■ Garanti verilen geçiş ücreti: 621 TL (KDV hariç)

■ Geçen aracın ödeyeceği ücret (2022): 184.5 TL

■ Geçmeyen araç başına ödenecek ücret: 436.5 TL (KDV hariç)

■ İşletme süresi: 15 yıl 4 ay

1. SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ

■Günlük araç geçiş garantisi: 135 bin

■Araç başına garantili geçiş ücreti: 3 Dolar+KDV

■ Garanti verilen geçiş ücreti: 44 TL (KDV hariç)

■ Geçen aracın ödeyeceği ücret (2022): 19 TL

■ Geçmeyen araç başına ödenecek ücret: 25 TL (KDV hariç)

■ İşletme süresi: 7 yıl 8 ay 20 gün

AVRASYA TÜNELİ

■ Günlük araç geçiş garantisi: 68.500

■ Araç başına geçiş garanti ücreti: 4.5 dolar+KDV

■ Garanti verilen geçiş ücreti: 66 TL (KDV hariç)

■ Geçen aracın ödeyeceği ücret (2022): 53 TL

■ Geçmeyen araç başına ödenecek ücret: 13 TL (KDV hariç)

■ İşletme süresi: 25 yıl 28 ay

ANKARA-NIĞDE OTOYOLU

■ Araç başına geçiş garanti ücreti: Kilometrede 5 Euro cent+KDV

■ Araç başına tahmini garanti ücreti: 13.75 Euro+KDV

■ Garanti verilen araç başına tahmini geçiş ücreti: 225 TL (KDV hariç)

■ Geçen aracın ödeyeceği ücret (2022): 138.5 TL

■ Geçmeyen araç başına ödenecek ücret: 86.5 TL (KDV hariç)

■ İşletme süresi: 15 yıl 4 ay

Not: Araç ücretleri otomobil üzerinden hesaplanmıştır.

KÖİ’de limanlar da var

■ Kamu-özel işbirliği (KÖİ) işletme hakkı devri yoluyla örneğin Kuşadası, Antalya, Mersin, Bandırma, Samsun, İskenderun, Tekirdağ limanı, İs­tanbul Salıpazarı Yolcu Limanı işletmeleri özel sektöre verildi. limanlarda en az 22, en fazla 36 yıl sözleşme süresi uygula­nıyor. Limanı işleten şirketler kazandıkları paranın bir bölü­münü devlete ödüyor.

ABD enflasyonu Çanakkale ile zamlanıyor

ÖDEME garantisi verilen KÖİ projeleri artık hayatımızın her alanında cebimizden para yiyor. Vatandaş bu garantili ödemeleri köprü ge­çerken, otoyolu kullanırken kısmen fark ediyor. An­cak elektrik kullanırken, hastaneye giderken, trene binerken devletin kasasından şirketlere garantili para aktığının farkına bile varmıyor. Ödemeler her yıl Avrupa Birliği ve ABD enflasyonunun yanı sıra hü­kümetin belirlediği fiyatlarla zamlanıyor. Geçen geçmeyen, kullanan kullanmayan, kullanıp da Hazine desteğiyle gerçek faturayı ödemeyen herkes bu çarka para veriyor.