İzmir’deki ‘tsantsa’lar geldiği ülkeye iade edilecek

İzmir’in Aliağa ilçesinde bir ev ve depoya yapılan operasyonlarda ele geçirilen farklı dönemlere ait tarihi eser ve ‘tsantsa’ olarak adlandırılan insan başlarının da içinde olduğu 1045 eserin bir kısmı raporlandı.

Aliağa ilçesinde bir ev ve depoya 14 Aralık 2021’de üç gün arayla yapılan operasyonlarda farklı dönemlere ait tarihi eser, etnografik eser, yağlı boya tablo, kilise malzemeleri, kitap, ikona ve farklı kültürlere ait eserlerin içinde olduğu 1045 obje bulundu. Eserler arasında Peru ve Amazon’un derinliklerinde yaşayan Jivaro yerlilerinin kesip özel işlemlerden geçirerek küçülttükleri, ‘tsantsa’ olarak adlandırılan insan başları dikkat çekti.

İzmir Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü ekipleri tarafından bulunan eserler, incelemelerin yapılması amacıyla İzmir Müze Müdürlüğü’ne teslim edildi. Burada yapılan çalışmada, eserlerden 870’inin Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu belirlendi. Diğer eserlerden 76’sı etnografik eser, 23’ü kitap, 27’si tablo, 5’i ikona, 35’i de farklı kültürlere ait ürün gruplarında yer aldı. Objelerden 9 tanesinin ise ilk incelemelerde sahte olduğu tespit edildi.

“ESERLER ÜLKELERE İADE EDİLECEK”

İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Cengiz Topal, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“İzmir’in Aliağa ilçesinde yapılan bir operasyon sonucunda değişik gruplardan eserler ele geçirildi. Bunun üzerine incelemelerimiz devam ediyor. Arkeolojik eser kapsamına girenler için raporlamalar tamamlandı. Bu grubun içerisinde el yazması kitap, tablo ve başka kültürlere ait olabileceğini düşündüğümüz bazı eser grupları var. Bunları kendi uzman grupları aracılığıyla raporlatarak inceletmek istiyoruz. Kitaplar için yazma eserlerden, kilise malzemeleri için Ayasofya Müzesi’nden uzmanlarımız geldi. Bu konudaki raporlamalar tamamlandı. Özellikle Güney Amerika, Afrika ve Mısır kökenli olabilecek bazı eserler var. Bu eserler üzerinde çalışma ve incelemeler devam ediyor. Bu ülkelere ait olan eserler tespit edildikten sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ülkelerin ilgili birimleriyle temas kurulacak ve eserler ülkelere iade edilecek.”

“DÖNEMSEL FARKLILIKLAR VAR”

Her grubun kendi içerisinde dönemsel farklılıklar taşıdığını dile getiren Topal, “Ortalama 870 civarında eserin, yani büyük bir grubun Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu tespit edildi. Bir toplama koleksiyon olduğu için Anadolu’nun değişik yerlerinden toplanmış eserler. Bunlar zaten bizim müzemizin çalışma alanına giren eserler ve süreci tamamlandı. Tablolar konunun uzmanları tarafından incelendi. Halı, kilim gibi etnografik eşyalar da incelendi. Bu bir adli süreç. Süreç tamamlandığı zaman müzelerdeki kayıtlara girecek” dedi. (DHA)