Köy ortasındaki kilise mimarisiyle dikkat çekiyor

Kars’ın Kağızman ilçesindeki Çengilli köyünde bulunan ve ‘Eğeknamor Manastırı’ olarak da bilinen Çengilli Kilisesi, mimarisiyle dikkat çekiyor.

Yapılış tarihi kesin bilinmeyen Çengilli Kilisesi, şehre gezi amaçlı giden yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği tarihi yapılar arasında bulunuyor.

Köyün ortasındaki tepede haç planlı ve kubbeli mimarisiyle dikkat çeken 25 metre yüksekliğindeki kilisede, çeşitli kabartma ve süslemeler de bulunuyor.

FOTO: AA

“KİLİSENİN ÜZERİNDE ÜÇ AYRI KİTABE MEVCUT”

Kafkas Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammet Arslan, “Üzerindeki süslemeler ve özelliklerinden hareketle 10-11. yüzyıllarda yöreye hakim olan Bağratlı Hanedanlığı tarafından inşa ettirildiği ileri sürülmekte. Kilisenin üzerinde üç ayrı kitabe mevcut, bu mevcut kitabeler 14. yüzyıl Gürcü hakimiyeti dönemine ait ve bu kitabelerin onarım kitabesi olduğunu bilmekteyiz. Yine 18. yüzyıla ait başka bir kitabenin de varlığından da her ne kadar bahsedilse de günümüze ulaşamamıştır. 19. yüzyılda bir dönem Ermeni vatandaşlar tarafından kilise kullanılmış, ardından 93 Harbi’nde 40 yıllık Rus işgali esnasında Ruslar tarafından da kilisenin kullanıldığını biliyoruz” dedi.

FOTO: AA

Arslan, kilisenin mimari yapısı hakkında da şu bilgileri verdi: “Serbest haç planlı ve kubbeli bir kilise. Özelikle de üzerinde saçak kısımlarında ve kubbe külahında kabartma, bazı geometrik ve bitkisel süslemeler mevcut. Bunun dışında yine iç mimarında da figüratif süslemelerin olduğunu söyleyebiliriz. Kars ve etrafındaki coğrafya 9 ve 11. yüzyılları arasında bu bölgede hüküm süren Bağratlı Hanedanlığı için çok önemli. Selçuklu Türklerinin de 1064’te Sultan Alparslan’nın Ani’yi fetih etmesiyle, bu çevredeki Bağratlı yerleşimlerinin de Türk hakimiyetine geçtiğini söyleyebiliriz.”

FOTO: AA

“KÖYÜN TAM ORTASINDA VE TEPEDE”

Ziyaretçilerden Öztürk Güneri ise “Kars’ta gezerken Kağızman Çengilli köyünde bir kilise olduğunu söylediler. Köye gittim, kiliseyi ziyaret ettim. Kilisenin mimari yapısı çok iyi ama onarım istiyor. Bu kilise köy halkı tarafından korunmuş ama restore edilirse daha da iyi olur. Kilisenin konumu çok güzel. Köyün tam ortasında ve bir tepede, o yüzden de ayrıca güzel gözüküyor” dedi.

Köy sakinlerinden Yılmaz Polat da “Hâlâ gelen turistler var, ayin yapanlar var. Ben çocukken hatırlıyorum, o zaman daha çok turist geliyordu” ifadesini kullandı. (AA)