Kredili konut satışlarında devran döndü: 81 İlde tablo aynı
Konut fiyatlarındaki fahiş artışların gerilemesiyle birlikte, enflasyonun altındaki yükselişin etkisiyle konut kredisi satışlarında önemli bir artış yaşandı. Kamu bankalarının öncülüğünde bazı özel bankaların faiz oranlarını yüzde 3’ün altına çekmesi, ilk kez ev alacaklar için fırsat sundu ve kredili konut satışlarını artırdı. Türkiye genelinde, 2022-2023 Ekim döneminde sert düşüş gösteren kredili satışlar, bu yıl Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla önemli bir artış kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 Ekim ayında kredili konut satışları, 81 ilde geçtiğimiz yılın Ekim ayına göre yüzde 278,2 oranında bir artış yaşadı. Bu dönemde ipotekli konut satışlarında yaklaşık 3,7 kat artış görüldü. Kredili satışlar, 80 ilde üç haneli oranlarla büyürken, sadece bir ilde dört haneli artışlar kaydedildi.
En yüksek artış oranları, depremlerden en çok etkilenen illerde görüldü. Kahramanmaraş, yüzde 1.063 artışla ilk sırada yer alırken, Çankırı yüzde 800, Malatya ve Muş yüzde 750, Osmaniye yüzde 584, Adana ise yüzde 490,9 oranında artışlarla onları takip etti. Diğer illerde de benzer yükselişler görüldü: Hatay yüzde 464, Gaziantep yüzde 461, Karabük yüzde 445, Giresun yüzde 433, Bartın yüzde 427, Bayburt yüzde 400, Bolu ise yüzde 345 oranında artış kaydetti.
ANTALYA’DA TURİZM ETKİSİYLE SATIŞLAR YÜKSELDİ
Turizm kenti Antalya’da da kredili konut satışları önemli bir artış gösterdi. Geçen yıl Ekim ayında 140 adet olan ipotekli satışlar, bu yıl aynı ayda yüzde 455 artışla 777’ye yükseldi. Ekim 2023’te toplam satışlar ise 4 bin 764’ten 7 bin 974’e çıkarak büyük bir yükseliş kaydetti. Akdeniz bölgesinin diğer illerinde de artışlar görüldü; Mersin’de yüzde 310,2, Isparta’da yüzde 231,8, Burdur’da ise yüzde 235,7 oranında artışlar yaşandı. Karadeniz bölgesinde de bu yıl ekim ayında önceki yılın sert düşüşlerinin ardından yükseliş kaydedildi.
KARADENİZ VE İÇ ANADOLU BÖLGELERİNDE ÖNE ÇIKAN İLLER
Karadeniz Bölgesi’nde, özellikle Arap turistlerin ilgisini çeken Trabzon’da kredili konut satışları yüzde 206,3 oranında arttı. Trabzon’da, geçen yıl 32 adet olan ipotekli satış, bu yıl Ekim ayında 98 adete yükseldi. Artvin, Amasya, Samsun, Ordu, Rize ve Kastamonu da sırasıyla önemli oranlarla artış gösterdi. İç Anadolu Bölgesi’nde Çankırı, yüzde 800 artışla dikkat çekerken, Niğde, Karaman ve Kırşehir de üç haneli artışlarla öne çıktı.
GÜNEYDOĞU VE DOĞU ANADOLU’DA YÜKSELİŞLER
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Adıyaman ve Mardin, sırasıyla yüzde 366,7 ve yüzde 327,3 artışla dikkat çekerken, Şanlıurfa, Siirt ve Diyarbakır da benzer şekilde yükseliş gösterdi. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Muş, yüzde 750 oranında artışla öne çıkarken, Iğdır, Tunceli, Van ve Elazığ gibi iller de önemli oranlarla büyüdü.
BÜYÜK ŞEHİRLERDE DE ARTIŞ SÜRDÜ
Üç büyük şehirde de kredili konut satışları hızlı bir artış gösterdi. İstanbul’da ipotekli satışlar, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 277,8 oranında artarak 1.110 adetten 4 bin 194 adede yükseldi. İzmir’de yüzde 268,6, Ankara’da ise yüzde 282,1 oranında artış yaşandı. Bu artışlar, toplam konut satışlarını da yükselterek, İstanbul’da 4 bin 941’den 24 bin 812’ye, İzmir’de 5 bin 192’den 8 bin 658’e, Ankara’da ise 7 bin 394’ten 15 bin 257’ye çıktı.
2023 yılı Ekim ayında, ipotekli konut satışlarının toplam konut satışları içindeki payı yüzde 12,8’e çıkarak geçen yılın sonunda yüzde 4,4 olan oranı neredeyse üç katına çıkarmış oldu. Bu oran, eylül ayında yüzde 11,2, temmuz ayında ise yüzde 9 olarak kaydedilmişti. Bu gelişmeler, kredi faizlerindeki düşüşün etkisiyle ipotekli satışların giderek daha büyük bir paya sahip olduğunu gösteriyor.
Sonuç olarak, Türkiye genelinde kredili konut satışları, özellikle deprem bölgesindeki illerde ve büyük şehirlerde belirgin bir şekilde artmış durumda. Faiz oranlarındaki düşüş ve ekonomik beklentiler, vatandaşları konut alımına teşvik ederken, sektördeki hareketliliğin yıl sonuna kadar sürmesi bekleniyor.