Kuraklığın gölgesindeki tarım çözümü ithalatta arıyor

AKP’nin son 20 yıldaki ekonomi politikaları nedeniyle, bir zamanlar kendi kendine yetebilen Türkiye tarımda dışa bağımlı hale geldi. Üretim azalırken, ithalat her yıl katlanarak arttı. Geçen yıl Rusya-Ukrayna savaşı nedeni ile başta tahıl ve yağlı tohumlar olmak üzere ana gıda ürünlerinde büyük fiyat ve ticaret dalgalanmaları yaşanırken, Türkiye, 2022’nin ilk 11 ayında ithalatını 4’te 1 oranında artırdı. Yüksek gıda enflasyonu için belli ürünlerde ithalat kapılarının açıldığı belli ürünlerde ise ihracat kapılarının kapatıldığı bir politika izlenmiş ancak buna rağmen 2022’de 3 haneleri göre gıda enflasyonu yılı yüzde 77.87’de tamamlamıştı. Türkiye Gıda ve İçecek Dernekleri Federasyonu (TGDF) verilerine göre, 2022 yılının ilk 11 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 22.7 milyar dolar ihracat, 18.6 milyar dolar ithalat gerçekleştirdi.

HUBUBAT VE BAKLİYAT

2022 yılının ilk 11 ayında sektörün dış ticaret fazlası ise bu verilerle önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 20’ye yakın düşmüş oldu.  Verilere göre, 2022 yılının ilk 11 ayında ihracat, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14.7 oranında artarak 22.65 milyar dolara, ithalat yüzde 26.5 artarak 18.62 milyar dolara ulaştı ve ihracattaki artışı katladı. 2022 yılının ilk 11 ayında en çok ithal edilen ürünler ise 2.9 milyar dolar ile buğday, 1.9 milyar dolar ile soya fasulyesi ve 1.4 milyar dolar ile ham ayçiçeği yağı oldu. Bu 3 ürün, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 33.3’ünü yani 3’te 1’ini oluşturdu. 2022 yılının ilk 11 ayında ihracatta öne çıkan ürünler ise 1.30 milyar dolar ile un, 1 milyar dolar ile rafine ayçiçeği yağı ve 900 milyon dolar ile makarna oldu.

İthalat savaş dinlemedi

TGDF tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye’nin en fazla ithalat yaptığı 2 ülke şu anda birbirleriyle savaşta olan Rusya ve Ukrayna olurken, bu 2 ülkeden yapılan ithalat ise toplam ithalatın yüzde 38’ini oluşturdu. Rusya’nın tek başına tüm ithalattaki payı yüzde 23.9 seviyesinde. 2022 yılının ilk 11 ayında Türkiye’nin gıda ve içecek alanında en fazla ithalat yaptığı ülke 4 milyar 455 milyon dolar ile Rusya olurken, onu 2 milyar 624 milyon dolar ile Ukrayna izledi. 1.9 milyar dolar ile Brezilya en çok ithalat yapılan üçüncü ülke olurken, 1 milyar dolar ile Malezya ve 870 milyon dolarla ABD de Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ilk 5 ülke içinde yer aldı.