Meyve-sebze fiyatı akaryakıtla katlanıyor

Antalya halinde 4.5 TL olan karpuzun kilosu İstanbul’a gelince 10 liraya kadar çıkıyor. Akaryakıt zamları, meyve-sebze fiyatlarının düşmesini engellerken, yeni fiyat artışlarına da göz kırpıyor.

Akaryakıta gelen zamlar iğneden ipliğe her kalemde fiyat artışına neden olurken yazın gelmesiyle meyve-sebzedeki fiyat düşüşü beklentisi de suya düştü. Akaryakıt fiyatlarına ardı ardına gelen dev zamlar meyve-sebze fiyatlarını vurdu. Antalya halinde kilosu 4.5 lira olan yaz meyvesi karpuz, İstanbul haline geldiğinde 10 liraya kadar çıkıyor. Aradaki yüksek fiyat farkının önemli bir bölümünü nakliye gideri belirlerken küçük bir kısmında ise hal komisyonu ve diğer giderler etkili oluyor. Nakliye giderindeki en yüksek maliyet ise akaryakıt.

YAKIT GİDERİ 16 BİN TL

Yılbaşında 12.75 TL olan motorinin litresi haziranda 27.89 liraya çıktı. Antalya Serik’ten İstanbul Bayrampaşa haline sebze meyve taşıyan 20 tonluk bir TIR’ın, gidiş-dönüş 580 litre mazot harcarken aracın maliyeti zamlar nedeniyle yüzde 119 arttı. Ocak 2021’den bu yana köprü, otoyol ve akaryakıt fiyatlarının artışıyla birlikte ise yol maliyeti yüzde 289.8 artış gösterdi. Ocak 2022’de aynı güzergahta meyve-sebze taşıyan aracın yakıt gideri 7 bin 395 lirayken, haziranda bu gider 16 bin 176 liraya çıktı. Buna köprü ve otoyol ücretleri de eklendiğinde nakliye maliyeti 16 bin 587 lirayı bulurken Ocak 2021’de aynı güzergahın maliyeti ise, köprü ve otoyol ücretleri dahil, 4 bin 253 liraydı. Akaryakıttaki artışın etkili olduğu bu maliyet artışı, meyve-sebze fiyatlarının düşmesine engel olurken, yeni zamlara da sinyal veriyor.

‘Akaryakıt zamları geri alınsın’

Akaryakıta sürekli zam yapılmasının ulaştırma sektöründe hizmet veren esnafın belini büktüğünü belirten Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Hakan Demirgil, başta mazot olmak üzere yapılan zamlara dur denmesini istedi. Demirgil, “Taksici, nakliyeci, servisçi, otobüs ve minibüs işletmeciliği yapan esnaf maliyetleri karşılayamaz hale geldi. Akaryakıta sürekli zam gelmesi diğer ürünlerin de fiyatlarının artmasına neden oluyor. Hükümetimizden acil olarak akaryakıt fiyatlarını geri çekmesini bekliyoruz” dedi.

Meyve- sebzede birim maliyetini 3.5 lira artırıyor

Nakliyeciler 20 tonluk bir aracın İstanbul’dan Antalya’ya gidip-gelişinin sadece yakıt ve yol giderleri ile 16.000-16.500 lirayı aştığını yani birim fiyatında 1.5 lirayı bulan yol maliyet artışı olduğunu belirtiyor. Perakendeciler, hal komisyonları ve diğer kalemlerle birlikte toplam nakliye maliyetinin meyve-sebzede birim fiyatına 3.5 lirayı bulan fiyat artışına neden olduğunu ifade ediyor.