NASA, Artemis’in Ay’a fırlatılmasında ikinci denemeye hazır

NASA’nın Ay’a dönüş projesi Artemis kapsamındaki fırlatma için geri sayım başladı. 29 Ağustos’ta planlanan fırlatma, hatalı bir sensör nedeniyle iptal edilmişti. Kennedy Uzay Merkezi’ndeki yer ekipleri, beş gün önce ilk geri sayımı engelleyen sorunu çözüp bugün gerçekleşecek ikinci deneme için hazırlandı.

NASA, beş gün önce fırlatma girişimini bir motor sorunu tespit ettiğini söyleyerek ertelemişti. Sorunun, motor ya da yakıt alanıyla ilgili olmadığı ortaya çıkınca hatalı sensörün onarılmasından sonra nihayet beklenen fırlatma için yeniden hazırlıklar başladı.

Fırlatma kontrolörleri, bugün öğleden sonra 32 katlı uzay fırlatma sistemi (SLS) roketini yakıtla doldurmaya başladı, ancak aşırı basınç nedeniyle doldurma durduruldu.

Yaşanan son gelişme geri sayım saatinin yeniden durdurulması ihtimalini ortaya çıkarıyor. Eğer görev tekrar durdurulursa, NASA pazartesi veya salı için başka bir fırlatma girişimi planlayabilir.

NEDEN ERTELENMİŞTİ?

Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ndeki uzmanlar, bir uzay fırlatma sisteminin (SLS) çekirdek aşamasındaki dört RS-25 motorundan birinin düzgün soğutmadığını gösterince kalkış için geri sayım saatine 40 dakika kala görevi iptal etti.

İncelemeler sonunda da sorunun soğutma sistemi veya motorun kendisinde bir arıza değil, hatalı bir sensör olduğu tespit edildi.

Artemis program yöneticisi John Honeycutt, bir basın toplantısında; “Motorlardan geçen kaliteli sıvı hidrojene sahip olduğumuza en ufak bir şüphemiz yok. Motorların kalkışta sıvı hidrojen yakıtının -25C (-420F) sıcaklığına uyması gerekir, aksi takdirde düşük Dünya yörüngesine sekiz dakikalık yükseliş sırasında hasar görebilir ve kapanabilir” dedi.

NEDEN ARTEMİS?

Artemis I olarak adlandırılan görev, sırasıyla Boeing Co BA.N ve Lockheed Martin Corp LMT.N ile NASA sözleşmeleri kapsamında inşa edilen hem SLS roketi hem de Orion kapsülü için ilk uçuş.

Adını antik Yunan mitolojisinde Apollo’nun ikiz kardeşi olan tanrıçadan alan Artemis, 2025 yılına kadar astronotları Ay yüzeyine geri döndürmeyi hedefliyor. Daha önceki Ay’a gidiş görevinde de Apollo ismi kullanılmıştı.

1969’dan 1972’ye kadar altı Apollo görevi sırasında, on iki astronot Ay’da yürüdü. Ancak Soğuk Savaş sırasında ABD-Sovyet uzay yarışından doğan Apollo, Artemis’ten daha az bilim odaklıydı.

Fırlatma mürettebatsız gerçekleşecek. Ancak Ay’ın 64.000 km ötesine yapılan başarılı bir 38 günlük uçuş, astronotların 2024’te bir Artemis II görevine katılmasını sağlayacak.