Navlun fiyatlarındaki düşüşün devam etmesi bekleniyor

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) yöneticileri, Kovid-19 salgını sürecinde zirveye çıkan, son dönemde ise düşüşe geçen navlun fiyatlarına dair gelişmeleri değerlendirdi.

UTİKAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Barış Dillioğlu, 2021 yılında zirve yapan navlun fiyatlarında 2022 yılının başından itibaren kademeli bir düşüş gözlemlendiğini söyledi.

Eylül 2022 itibarıyla Çin-Batı Amerika navlunlarının 4 bin 300 dolar seviyesinde seyrettiğini ve bunun bu 2022 Ocak ayından beri yüzde 72’lik bir düşüş anlamına geldiğini anlatan Dillioğlu, Asya -Avrupa navlun fiyatlarının da yüzde 40 düşerek 7 bin 800 dolar seviyesine geldiğini bildirdi.

Salgın sürecinde karantina, limanların kapatılması gibi gerekçelerle yaşanan yığılmalar nedeniyle navlun fiyatlarının Asya-Amerika ve Asya-Avrupa rotalarında 20 bin dolarları bulduğuna dikkati çeken Dillioğlu, “Üretilen ve üretilmekte olan birçok taşıma gemisi arz-talep dengesini değiştiriyor ve değiştirmeye devam edecek” dedi.

‘NAVLUN FİYATLARININ ARTMASI BEKLENMİYOR’

Dillioğlu, dünyada ciddi bir ekonomik krizin yaşandığını ifade ederek, en büyük pazarlar olan Kuzey Amerika ve Avrupa’nın ciddi enflasyon ve ekonomik durgunlukla boğuştuklarının altını çizdi.

Faiz artırımları nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir alım gücü düşüşü gözlemlendiğini belirten Dillioğlu,”Rusya savaşı ve enerji krizi özellikle Avrupa halklarını tedirgin ederek harcamaların kısılmasına neden oluyor. Enerji krizi ve güvensizlik nedeniyle Avrupa hane halkının harcamalarının, dolayısıyla ihracatının ciddi anlamda azalacağı öngörülüyor” şeklinde konuştu.

Dünya Bankası’nın Eylül 2022’de ülkeleri uyararak faiz artırımlarının durağanlaşan piyasayı daha da kötü hale getirebileceğini bildirdiğini hatırlatan Dilllioğlu, “Global ekonomik durum, siyasi krizler, savaşlar ve kısıtlamalar geleceğin öngörülmesini zorlaştırsa da navlun fiyatlarının kısa-orta vadede artması beklenmiyor” ifadelerini kullandı.

‘NAVLUN FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ ZAYIF KARGO TALEBİNDEN KAYNAKLANIYOR’

Derneğin Başkan Yardımcılarından Bilgehan Engin de spot navlun fiyatlarındaki düşüşün ana nedeninin zayıf kargo talebi olduğunu bildirerek, “Enflasyon, özellikle Amerika Birleşik Devletleri ve büyük Avrupa ekonomilerinde daha sıkı finansal koşulları tetikliyor. Mal talebi, küresel büyüme ve ticarette önemli bir yavaşlamaya yol açacak şekilde normalleşiyor” dedi.

Düşen perakende talebinin okyanus spot navlun oranlarını aşağı çektiğini ve düşürmeye de devam ettiğini kaydeden Engin, “ABD dağıtım sistemi stoklarla dolu. Alışveriş alışkanlıkları pandemi öncesi normlara döndükçe, enflasyon satın alma gücünü düşürdükçe ve ev satışları durdukça tüketim mallarına olan talep de düşüyor. Benzer eğilim Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın bazı bölgelerinde de görülüyor” değerlendirmelerinde bulundu.

Engin, Şangay konteyner navlun endeksinin, Nisan 2021’den bu yana ilk kez 3 bin puanın altına düştüğüne işaret ederek, “Bu nedenle ekim ayında birçok konteyner operatörü Çin’den batı sahillerine daha az kapasite ile hizmet verdi. Ekonomik belirsizlik, 2022’nin geri kalanı için hacim beklentilerini azaltmaya başladı” dedi.

‘YILIN KALANINDA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ DEVAM EDECEK’

Dernek Yönetim Kurulu Üyesi ve Denizyolu Çalışma Grubu Başkanı Cihan Özkal da deniz yolu konteyner navlunlarındaki düşüşe neden olan birkaç faktör olduğunu ve yılın kalanında da düşüş eğiliminin devam edeceğini söyledi.

“2022 Eylül sonu itibarıyla Asya’dan Avrupa’ya gönderilen 40ft konteyner navlunları 4 bin dolar seviyelerine kadar geriledi” diyen Özkal, “Yüksek enflasyonun yol açtığı potansiyel bir küresel resesyon zemini navlun fiyatlarını aşağı çekti, tüketim ürünlerine Kovid-19 sonrası talep artışının yavaşlaması, perakendeciler ve üreticilerin de mallarını normalden daha erken tedarik etmesi de bu düşüşe katkıda bulundu” şeklinde konuştu.

Bazı önemli limanlarda gemi sıkışıklığı ve sefer iptallerinin devam ettiğini anlatan Özkal, “Bununla beraber, yüksek yakıt masraflarının devam etmesi Kovid-19 öncesi seviyelere dönüşü engellediğini de görmekteyiz. Ayrıca karbon emisyonunu azaltacak yeni nesil deniz yolu konteyner gemi yatırımı maliyetlerinin de yüksek seviyelerde oluşmasına neden olduğunu değerlendiriyoruz” diye konuştu.

Özkal, dünyada ekonomik büyüme hedefleriyle ilgili belirsizliğin arttığına da dikkati çekerek, “2023-2024 arasında hem konteyner üretim kapasitesi hem de hizmete girecek yeni nesil konteyner gemileri kapasitesi nedeniyle navlun seviyelerinin normalleşeceğini değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı. (AA)