PO Box 1142’nin en önemli misafiri Nazi bilim insanı nasıl yakalandı?

Büyük ilgi gören Netflix yapımı “Amerika’nın Nazileri Sorguladığı Gizli Kamp” belgeseli, gizli tesis PO Box 1142’de yaşananları deşifre etti. Bu gizli tesisin en önemli misafirlerinden biri Alman roket sanayinin bir numarası Wernher von Braun’du. İşte Braun’un ABD tarafından ele geçirilmesini sağlayan ALSOS Hârekatı’nın detayları…

Netflix’te yayınlanan “Amerika’nın Nazileri Sorguladığı Gizli Kamp” (Camp Confidential: America’s Secret Nazis) adlı 36 dakikalık kısa animasyon belgesel büyük ilgi gördü, II. Dünya Savaşı meraklılarından da tam not aldı.

Belgeselde anlatımlarına başvurulan kişiler PO Box 1142 kod adlı gizli tesise gönderilen ve akıcı Almanca konuşan askerler…

Nazileri öldürecekleri için hevesli olan iki Yahudi asıllı ABD askeri Arno Mayer ve Peter Wiess, tesisteki Almanlara nezaket içinde davranmak zorunda kaldıkları için hayal kırıklığına uğradılar.

ABD’nin Virginia eyaletindeki Fort Hunt Park içinde bulunan PO Box 1142 kod adlı tesis.

Mayer ve Wiess’ın isteksizce nezaket gösterdikleri kişilerden biri de Wernher Von Braun‘du.

Şimdi filmi biraz geriye saralım ve PO Box 1142’in en önemli misafirlerinden olan Alman roket sanayinin bir numarası Braun’un taraf değiştirmesini sağlayan ALSOS Hârekatı‘nı anlatalım.

***

2 Mayıs 1945, Avusturya

Birinci Sınıf Er Fred Schneiker, 324. Amerikan Piyade Tümeni’ne bağlı öncü birliklerin başında ilerliyordu. Karşıdan hızla gelen bisikleti kullanan uzun deri pardösülü adam, Schneiker’ın yanında durdu.

BENİ KOMUTANINIZA GÖTÜRÜN

– Ben füze uzmanıyım. Arkadaşlarım dağın tepesindeler. V-2 füzesinin yaratıcısı da aramızda. Amerikan Ordusu’na teslim olmak istiyoruz. Beni komutanınıza götürün.

Adamın deli olduğunu düşünen Schneiker, “Başka kapıya” diye alay etti. Ama adam ısrarcıydı ve söylediklerini sürekli tekrarlıyordu.

V-2’NİN BABASI AMERİKAN ÜSSÜNDE

Schneiker, ısrarcı adamı Tirol eyaletine bağlı Reutte’de konuşlanmış 324. Amerikan Piyade Tümeni içindeki Karşı İstihbarat Bürosu’na götürdü. 2-3 saat sonra binanın önünde birkaç otomobil durdu. Otomobilden inenler arasına sarışın, iriyarı ve sağ kolu alçılı genç bir adam vardı. Kendisini karşılayan Teğmen Charles Stewart‘a kendini tanıttı.

– Ben Wernher von Braun.

Tarihin ilk balistik füzesi V-2’nin babası, Alman roket sanayinin başındaki adam!

Bu ‘kıymetli’ adamın yanındakiler; kardeşi Magnus von Braun, uzaktan güdümlü silah denemelerinin yapıldığı Peenemünde Üssü’nün Komutanı General Walter Dornberger, Kurmay Albay Herbert Axter, yakıt odaları uzmanı Hans Lindenberg, Dieter K. Huzel ve Bernhard Tessmann adlı iki mühendis ile keşfe gönderdikleri bisikletli adamdı.

ABD-SSCB REKABETİ

Amerikan ordusu yedi esir daha almıştı! ABD’nin onları bulmak için servet harcadığı, SSCB’nin en azılı ajanlarını peşine taktığı roket uzmanları…

İngiltere ve Fransa’nın da katıldıkları bu bilim insanı avının sebebi şuydu: Müttefikler, Almanya’nın öldürücü silahlara sahip olduğunu düşünüyorlardı. Eğer bu silahları yeterli miktarda üretmeyi başarsalardı, savaşın gidişatı değişebilirdi.

DÜNYANIN ETRAFINDA BİR TUR ATABİLEN UÇAN BOMBA

II. Dünya Savaşı’nın başladığı yıllarda Almanya bilimde küçümsenmeyecek şekilde ilerideydi. Ağustos 1939’da Dr. Ernst Heinkel, ilk defa tepkili uçak geliştirdi. Naziler, Nisan 1940’da Norveç’i işgal etti. Böylece atom bombası için gerekli olan ağır suyu imal eden Rjukan’daki Vemork Hidroelektrik Santralı’nı da ele geçirdiler.

Kimyevi maddelerle çalışan, ikmal yapmadan dünya etrafında bir tur atabilen denizaltı ile kıtalararası füzenin atası olan 20 km menzilli V-1 (Vergeltungswaffe: ‘Uçan Bomba’ olarak bilinen motorlu pilotsuz uçak) de Nazilerin gizli silahları arasındaydı.

HİTLER: NASIL OLSA TAMAMLANAMAZ

Hitler, gizli silahlara pek inanmıyor; Yıldırım Savaşı (Almanların savaş doktrini: Hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmek) başarıya ulaştığı sürece bunların geliştirilmesini, “Savaş sonuna kadar nasıl olsa tamamlanamaz” diyerek durduruyordu.

Ama Müttefikler bunu bilmiyor. Kapsamlı bir araştırma yaparak Alman bilim insanlarını ve malzemelerini toplamaya girişiyorlar, ileriyi görebilen bir iş insanı zihniyetiyle, bu harekâtın kendilerini 20 yıllık araştırmadan kurtaracağını ve milyonlarca dolar kazandıracağını düşünüyorlardı.

VE ALSOS KURULUYOR

Bu amaçla bir misyon kurdular. Başında Albay Boris Pash ile Hollandalı fizikçi Dr. Samuel Abraham Goudsmit vardı. Misyonun şifreli kısaltılmış adı ALSOS‘tu.

6 Haziran 1944’te başlayan Normandiya Çıkarması’na ALSOS da katıldı. Müttefik Kuvvetleri Zırhlı Birlikler Komutanı ABD’li General George S. Patton‘ın peşinden ileri atıldılar. Fransız General Leclerc‘in kuvvetlerinden bile önce girdiler Paris’e…

GİZLİ MİSYONUN İLK AVI NOBELLİ FİZİKÇİNİN DAMADI

İlk avları Fransız fizikçi Frédéric Joliot-Curie oldu. Albay Pash, uranyumla yaptığı deneyler sonucu radyoaktiviteyi keşfeden çifte Nobel ödüllü (Fizik-1903 ve Kimya-1911) Marie Curie‘in damadı olan fizikçiyi sorguladı.

Pash: Gizli Alman silahları hakkında ne biliyorsunuz?

Curie: Almanlar henüz atom bombası üretecek seviyede değiller.

AUER FABRİKASI VE DİŞ MACUNU

Bir süre sonra Paris’teki Auer fabrikasında bulunan önemli miktarda toryumun kaçırıldığını öğrendiler. Bu arada fabrikanın şefi Dr. Jansen de kayıplara karıştı. Sekreterinin Belçika’daki evinde kıstırdıkları Dr. Jansen, ALSOS’un ele geçirdiği ilk bilim insanı oldu. Sorgulamadan sonra rahat bir nefes aldılar, zira toryumun Almanya’ya diş macunu üretimi için gönderildiği anlaşıldı.

HASTADAN ÇOK DOKTORUN OLDUĞU HASTANE

ALSOS 22 Kasım’da Alman işgalinden kurtulan Strasburg’da konuşlandı. Almanların kısa sürede boşalttığı şehrin üniversitesi, fizik-kimya laboratuvarları yerli yerindeydi ama bilim insanları sırra kadem basmıştı!

Albay Pash ile Dr. Goudsmit, kentteki bir hastanede hastadan çok doktor olduğu duyumunu aldı. Hastanede yaptıkları basit bir kimlik sorgulamasının ardından doktorların arasına karışmış yedi kişinin atom alanında uzman bilim insanı olduğu ortaya çıktı.

ALMANLAR URANYUMU AYIRMAYI BAŞARAMAMIŞ

Bilim insanlarının ağızlarından işe yarar tek laf alamayan ikili, Almanya’nın Uranyum Projesi‘nde görev alan ve işgal sırasında kaçmayı başaran Carl Friedrich von Weizsäcker’in notlarına el koydu.

Notları okuyan Dr. Goudsmit, müjdeyi verdi:

– Frédéric Joliot-Curie haklıymış. Almanlar uranyumu ayırmayı başaramamış. Zincirleme parçalanma tepkimesi bile elde edememişler. Nükleer silahlarda kullanılacak plütonyumu sağlayacak işlevsel bir reaktör yapmada başarısız olmuşlar. Nötronların yavaşlatıcısı olarak ağır suyu kullanmaktan vazgeçmiş ve grafitli bir pil yapımına girişmişler.

ABD, ilk grafitli pili 2 Aralık 1942’de işlemişti, Almanya ise Ağustos 1944’de. Derin bir nefes alan Dr. Goudsmit, şu sonuca vardı: Almanlar birkaç yıldan önce atom bombası atamaz.

8 EYLÜL 1944: LONDRA VURULDU

Ancak III. Reich (Nazi Almanyası) son sözünü henüz söylemedi. Hitler, Yıldırım Savaşı’nın başarısızlığa uğramasının ardından gizli silahlara yönelik çalışmalara hız verdi. Müttefik Hava Kuvvetleri’nden korunmak için yeraltında yüksek korunaklı laboratuvarlar kurdurdu.

Almanya’nın ortasında ormanlık, sarp ve mayınlı bir bölge olan Nordhausen’de üretilen ve gezici rampalardan atılabilen V-2’lerden biri 8 Eylül 1944 günü Londra’yı vurdu.

Messerschmitt Me 262 (Foto: Die Woche)

Savaşın sonlarına doğru üretilen çift jet motorlu Messerschmitt Me 262’ler, Müttefik Armadası’na ait 12 bombardıman, bir eskort uçağını düşürdü.

YAKALANMAMAK İÇİN İKİ GRUBA AYRILDILAR

Almanlar 14 Şubat 1945’te Peenemünde Üssü’nü terk etmek zorunda kaldı. Tesisler bombalanınca, görevli bilim insanları düşmanın eline hep birlikte geçmemek için iki gruba ayrıldı. Başında Kurt Debus‘un bulunduğu birinci grup yeni tesislerin kurulacağı Baltık kıyılarına doğru yol aldı. Wernher von Braun‘un öncülük ettiği grup ise V-2’lerin üretildiği Nordhausen’e gitti.

SAHTE ÇİFTLİKLERDE SAKLANAN NAZİLER

Albay Pash ile Dr. Goudsmit’in ceplerinde teşhis etmeleri gereken onlarca fotoğraf vardı. Bunlardan biri Schwarzwald (Kara Orman) bölgesindeki Hechingen’di. Hechingen, ekili tarlaları ve çiftlikleriyle sakin bir kasaba görüntüsü veriyordu. Ancak burası koskoca gizli bir laboratuvardı ve sahte çiftliklerde onlarca Nazi bilim insanı saklanmaktaydı.

Carl Friedrich von Weizsäcker‘in tutuklanmasının ardından Otto Hahn, Tailfingen’de; Wilhem Groth, Celle’de yakalandı. Ve nihayet Nobelli (Fizik-1932) Werner Heisenberg de ele geçirildi.

AMERİKAN ASKERLERİNİ ŞÜPHELENDİREN SERT DİRENİŞ

Fransızlar ALSOS operasyonundan sonra Hechingen’e girdi. 3. Amerikan Zırhlı Tümeni de Sovyet birlikleriyle buluşmak için Elbe Nehri istikametine doğru ilerledi.

Weser Nehri’ni geçen tümen, Epschenrode köyünde sert bir direnişle karşılaştı. Amerikalılar, bu sert direnişten şüphelendi. Yolda rastladıkları garip kılıklı insanların serbest kalan tutuklular olduğu anlaşıldı. Bu insanlar askerlere Nordhausen’deki gizli laboratuvara işçi sağlayan esir kampının yerini gösterdi.

SANKİ BİR BÜYÜCÜ MAĞARASI GİBİYDİ

Keşfe çıkan Albay William Castille, gördükleri karşısında küçük dilini yuttu ve şöyle dedi: Sanki bir büyücünün mağarası gibiydi.

Albay Castille ne görmüştü peki?

FIRLATILMAYA HAZIR İKİ VAGON V-2

Dağda açılan geniş bir tünel ve ucu gözükmeyen bir demiryolu. Sadece bu mu? Hayır. Peş peşe giden iki vagon neredeyse fırlatılmaya hazır iki adet V-2 taşımaktadır!

Durum hemen Füze Kısmı’ndan Albay Trichel‘e bildirildi. Trichel, füzelerin hemen ABD’ye gönderilmesini istedi ancak hassas bir durum vardı. Yalta Konferansı’na göre Nordhausen, Sovyet işgaline geçecek olan kesimdeydi.

KESİN EMİR VAR: RUSLARA TESLİM EDİLECEK

Müttefik Orduları’nın Başkomutanı General Eisenhower‘ın kesin emri vardı: Fabrikalar, tesisler, araştırma merkezleri, laboratuvarlar, planlar, icatlar ve beratlar olduğu gibi Ruslara teslim edilecektir.

Ancak Trichel bir yolunu bulup birkaç V-2’yi ABD’ye getirtti.

ŞU AMERİKALILAR NE SERSEM!

Ruslar, Nordhausen’deki gizli laboratuvarları ele geçirdiklerinde, Amerikalıların taşımaya vakit bulamadığı füzeleri gördüler. Bir Rus subayı şöyle dedi: Şu Amerikalılar ne sersem! On yıla varmaz pişman olurlar.

Ama hiç de öyle olmayacaktı!

Bir süre PO Box 1142 tesisinde tutulan Alman roket sanayinin bir numarası Wernher von Braun, Nazi geçmişi silinerek ABD vatandaşlığına geçti. ABD Kıtalararası Balistik Füze Programı’nda çalıştı. Ay’a insan gönderilmesini sağlayan Apollo projesinin roketi Saturn V’i tasarladı. 1977 yılında 65 yaşında öldü.