Şeker fiyatları ne kadar, neden yükseliyor?
Şekerde tedarik sıkıntısı arttıkça şeker fiyatları yükselmeye devam ediyor. Türkşeker’in 50 kilogramlık çuvalını 270 liraya sattığı şeker …
Şekerde tedarik sıkıntısı arttıkça şeker fiyatları yükselmeye devam ediyor. Türkşeker’in 50 kilogramlık çuvalını 270 liraya sattığı şeker fiyatları toptancıda 700 liraya çıktı. Artan maliyetle zor durumda kalan üretici ve tüketiciler için her ne kadar Türkşeker’e talep artsa da Türkşeker piyasaya satış yapmıyor, sadece anlaşmalı marketlere şeker veriyor.
2022 yılı itibariyle artan zam furyasının yanı sıra tedarikte sıkıntı yaşanan ürünler de üreticilerin ve tüketicilerin cebini yakıyor. Türkşeker’in 270 liraya sattığı 50 kilogramlık şeker çuvalı toptancılarda 2.5 katı fazlaya fiyatlanıyor. Şekere ulaşamayan üreticiler şekerin karaborsaya düşmesinden şikayetçi ediyor.
ŞEKER FİYATLARI NE KADAR?
Türkşeker’in 50 kilogramlık çuvalını 270 liraya sattığı şeker toptancıda 700 liraya çıktı.
Özelleştirmeler öncesi pancardan şeker üreten şirketler içerisinde yüzde 65 paya sahip olan Türkşeker’in payı yüzde 35’e geriledi. Türkşeker’in piyasaya yeterince şeker sunamaması nedeniyle şekerin girdi olarak kullanıldığı sektörlerde sıkıntı yaşanmaya başladı. Şekerin çuvalını 270 liradan satan Türkşeker’e talep yoğun olsa da Türkşeker piyasaya satış yapmıyor, sadece anlaşmalı marketlere şeker veriyor.
ŞEKER FİYATLARI NEDEN YÜKSELİYOR?
Yaşanan şeker krizinin başlıca sebeplerinden biri olarak şeker fabrikalarının bir kısmının özelleştirilmesiyle birlikte, piyasada şeker fiyatlandırması açısından ikili bir yapı oluşması olarak gösteriliyor.
Türkşeker bünyesindeki 25 şeker fabrikasının 10’u 2018 yılında özelleştirildi. 2021’de şeker pancarı üretimi yüzde 21 düşerek 18 milyon 250 bin ton olarak gerçekleşti. Türkşeker 2018 yılındaki özelleştirmeler öncesi pancardan şeker üreten şirketler içerisinde yüzde 65 paya sahipken, bu oran günümüzde yüzde 35’e geriledi. 2021 yılında toz şekerin fiyatı yüzde 49, kesme şekerin fiyatı ise yüzde 55 arttı.
İTHALAT ARTTI
Özelleştirme öncesi ve sonrası döneme ilişkin pancar ekilen alan, şeker ihracat ve ithalatına ilişkin bilgileri de paylaşan Kapıkıran, 1992 yılında 4.3 milyon dekar alana pancar ekimi yapılırken 2002 yılında bu alanın 3.7 milyon dekara, 2021’de ise 3.3 milyon dekara gerilediğini söyledi. 2002-2003 yılında 3.982 ton şeker ithalatı, 209 bin 153 ton da ihracat yapılırken 2019-2020 döneminde ihracat 244 bin 710 ton oldu, ithalat ise 70 kattan fazla artarak 283 bin 662 tona çıktı.