Sulak alanlardaki su kaybı kuşların yaşam alanlarını tehdit ediyor

Türkiye’deki yüzlerce kuş türünden 240’ının kayıt altına alındığı Van Gölü havzasındaki sulak alanlar, son yıllarda yaşanan iklim değişikliğinden olumsuz etkilendi.

Sıcaklığın mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve yağışların azalması nedeniyle havzadaki 14 sulak alanda su seviyesi düştü. Üreme ve kuluçka dönemlerini Van’da geçiren birçok kuş türü bu nedenle yaşam alanlarını değiştirdi.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, AA muhabirine, Van Gölü havzasının sulak alanlar açısından zengin olduğunu söyledi.
Havzada 12’si ulusal önemde olmak üzere birçok sulak alanın yer aldığını anlatan Alaeddinoğlu, “Sulak alanları içinde bulundukları bölgenin önemli birer müzesi olarak tanımlamak mümkün. Son yıllarda sulak alanlar çok ciddi alan kaybediyor. Maalesef bir kısmı tamamen ortadan kayboldu. Bunda büyük ölçüde iklim değişikliğinin etkisi olmakla birlikte insanların yanlış kullanımı da etkili.” dedi.

Sulak alanların bölgenin ekonomisi ve turizmi açısından önem taşıdığını belirten Alaeddinoğlu, gelecek yıllarda sıcaklık artışı ve buharlaşmayla birçok sulak alanın kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını ifade etti.

“YAĞIŞIN DÜŞME ARALIĞI AZALIYOR”

Yağışların sulak alanların beslenmesi için yeterli olmadığını kaydeden Alaeddinoğlu, şunları kaydetti:

“Sulak alanlar birçok kuş türünün uğrak yeri. Bu alanlar, kuşların önemli bir kısmının göç noktasını oluşturuyor. Dünyanın iki, üç farklı noktasından hareket eden kuşların geçiş noktası. Dolayısıyla buradaki sulak alanların ortadan kalkması sadece Van Gölü’nde yaşayan kuş türleri ve canlılar için değil aynı zamanda uluslararası göç eden kuşların da yaşam ve beslenme alanlarıdır.

Buraların ortadan kalkması bölge açısından ciddi bir sorun. Dolayısıyla bu sorunun bir bütüncül çerçevede ele alınıp çözülmesi, incelenmesi gerekiyor. Yağışların şekli değişiyor. Yağışlar, mevsimler arasında farklılaşıyor. Dolayısıyla bütün bunlar, Van Gölü havzasını derinden etkiliyor. Kış ayları gittikçe daralıyor. Yani yağışın düşme aralığı azalıyor. Daha önceki tespitlerimizde de yağışın sonbahardan kış ve ilkbahar aylarına kaydığını söylemiştik.”

İklim değişikliğinin sonuçlarının her geçen gün daha çok hissedileceğini anlatan Alaeddinoğlu, şöyle konuştu:

“Gelecek yıllarda çok daha radikal değişiklikler göreceğiz. Sıcaklıklardaki artış, havzada özellikle yağışın, sıcaklığın, buharlaşmanın ve soğuk hava hareketlerinin bozulmasına neden oldu. Hiç beklemediğimiz sıcak günler göreceğiz. Şu an yaşadığımız gibi, ‘bu yağışların havzanın ihtiyaç duyduğu suyu karşıladığı’ ifadesi doğru bir ifade değil. Havzanın su bilançosu sürekli açık verecek. Dolayısıyla havzanın hem içme hem de kullanma suyu sorunu üzgünüm ama önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkacak.”

AA