Telkari geleceğe taşınıyor
Mardin’de geçmişte 45’i aşkın atölyede üretilen telkari sanatı, bugün beş atölyede geleceğe taşınıyor.
Mardin’de telkari (ince gümüş tellerin birleştirilerek işlenmesi) sanatının geçmişi milattan önce 3 bin yıl öncesine dayanıyor.
Özellikle Artuklu ile Midyat ilçesinde yaşayan ve büyük bölümü Süryanilerden oluşan telkari ustaları, ince tel halinde çekilen gümüşü maharetli ellerinde işleyerek çeşitli takılar ve süs eşyaları ortaya çıkarıyor.
Şehrin 5 bin yıllık sanatı telkari yapımında geçmişte yüzlerce ustanın çalıştığı 45’i aşkın atölye bulunurken, bugün Artuklu ve Midyat’ta yalnızca beş atölye faaliyet gösteriyor.
Geçen yıl Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret belgesiyle tescillenen telkari sanatı, kurum ve kuruluşların desteğiyle gelecek nesillere aktarılmaya çalışılıyor.
Süryani telkari ustası Aday Gürkan, 12 yaşındayken başladığı telkari sanatını 19 yıldır sürdürdüğünü söyledi. Midyat’ta ağabeylerinin yanında başladığı telkaride 12 farklı ustadan eğitim aldığını kaydeden Gürkan, aynı zamanda Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Bölümü’nden mezun olduğunu belirtti.
Telkarinin, tellerle bir bütün oluşturma sanatı olduğunu anlatan Gürkan, “Geçmişi milattan önce 3 binli yıllara kadar dayanıyor. Musul’da ilk örneklerine rastlanıyor. İpek Yolu’nun buradan geçmesiyle bu coğrafyaya yerleşiyor. Ustalar bunu sahipleniyor. Bu şekilde günümüze kadar devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Gürkan ayrıca sabır isteyen telkari sanatında teknoloji ve fabrikaların seri üretiminin el işçiliğini bitirme noktasına getirdiğine dikkati çekti. (AA)