Topkapı Sarayı’nın “Mekke” ve “Medine” temalı iki tablosu restore ediliyor

Türkiye’nin zengin tablo koleksiyonuna sahip Milli Saraylar Başkanlığı, müzecilik faaliyetlerinin temelini oluşturan restorasyon çalışmalarıyla kültürel mirası geleceğe taşıyor. Restorasyon sürecinin ardından sanatseverlerle buluşacak eserlere ilişkin basın mensuplarına açıklamada bulunan Milli Saraylar Topkapı Sarayı Daire Başkanı İlhan Kocaman, her iki eserin resim sanatını yansıtmasının yanı sıra belge niteliği de taşıdığını söyledi.

Kocaman, eserlerin restorasyonunun 6 ay sürdüğünü belirterek, iki ay sonra çalışmaların tamamlanacağını dile getirdi. Tabloların Mekke ve Medine’yi anlattığını vurgulayan Kocaman, şunları kaydetti:

“Mekke tablosu 4,5 metre büyüklüğünde olup, tuval üzerine kağıt şeklinde hazırlanmıştır. Biz tabloların restorasyonlarını yaparken, atölyelerimiz ortaklaşa çalışmakta. Tablo, çerçeve ve kağıt atölyesi kendi alanlarıyla ilgili bölümleri tamamlamakta. Tabii ki bu tablolar, Mukaddes Emanetlerin envanterinde olmasından dolayı da ayrı bir önem taşımakta. Çünkü hem o dönemin Mekke ve Medine’sini anlatmakta hem de üzerinde tezhip, minyatür ve hat sanatlarını da görmekteyiz.”

İlhan Kocaman, eserlerin yağlı boya olduğuna işaret ederek, “Bu eserlere ‘Belge niteliği taşıyor.’ dememizin sebebi, Medine tablosunda ağırlıklı olarak hangi bölgede ne varsa üzerine tek tek yazılmış. O bölgeyi, o dönemin Mekke ve Medine’sini anlattığı için belge niteliği taşımaktadır. Bu eserler, o dönem Mekke ve Medine, Osmanlı’ya bağlı olduğundan bu topraklarda yapılmıştır.” diye konuştu.

RESTORASYON ÇALIŞMALARI VE ESERLER HAKKINDA

Tabloların restorasyonları, Topkapı Sarayı’nın birinci avlusunda yer alan Darphane-i Amire yerleşkesinde gerçekleştiriliyor. Restorasyonu yapılan 1799 tarihli Mekke temalı tabloda, Kabe ve çevresi en ince ayrıntısına kadar resmedildi. Yaklaşık 4,5 metrekare ebadındaki tablo, Mescid-i Haram’ın içindeki ve dışındaki yapıları hem çizim hem de yazıyla destekleyerek göstermesi bakımından ayrı bir önem taşıyor.

Medine temalı eserin ise ressamı ve yapım tarihi net olarak bilinmiyor. 19. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen tablonun üzerinde minyatür ve hat yazı sanatından örnekler yer alıyor. Yağlıboya tekniğiyle yapılan ve ebadı yaklaşık 1,18 metrekare olan tabloda, Mescid-i Nebevi ve Medine şehri ayrıntılı olarak resmediliyor. Görsel belge niteliği taşıyan tabloların restorasyon planı da hazırlandı. Plan kapsamında Medine tablosunun restorasyon uygulamalarında son aşamaya gelindi.

Mekke temalı tablonun ise belgeleme işlemi tamamlandı. Eser, mikroskop ve infrared incelemesi, ön ve arka yüzey temizliği, sağlamlaştırma, koruma ve bakım gibi bir dizi uygulamadan geçirilecek.