Vatandaş kemer sıktı, şirketlerin kârı arttı
Merkez Bankası’nın (TCMB) kasım ayında yayımladığı Finansal İstikrar Raporu’nda 2021 sonrası dönemde kârlılığını aktifine göre yükselten firmaların sayısının arttığı grafiklerle açıkça ortaya kondu.
Belce ÖRÜ
Faiz indiriminin başladığı ve enflasyonun arttığı bu dönemde şirketlerin kârı uçarken vatandaş ise geçim derdine düştü. Enflasyonun neden olduğu hayat pahalılığı ortamında kemer sıkması beklenen vatandaş barınma, beslenme, giyinme gibi temel ihtiyaçlarını bile
karşılayamayacak duruma geldi.
2021 SONRASI HIZLANDI
Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu, 2021’den 2024 yılına kadar şirketlerin net kârının aktiflerine oranının yüzde 4’ten yüzde 10’a çıktığını gösterdi. Net kârın aktiflere oranı yüzde 5 ve üzerinde olan firmaların payı sektörde yüzde 32 seviyelerinde gerçekleşti. Merkez’in raporunda şu ifadeler yer aldı: “Reel sektörün kârlılık göstergelerinin 2009 yılından pandemiye kadar olan dönemde yatay seyrettiği görülmektedir. Ancak 2021 yılından sonra enflasyon gerçekleşmeleri ve güçlü iç talep koşullarına paralel olarak reel sektör kârlılığı tarihsel ortalamalarının oldukça üzerine çıktı.” Raporda ayrıca parasal sıkılığın artmasıyla birlikte reel sektörde kârlılık oranlarının gerilemeye başladığı ancak 2023 yıl sonu itibarıyla halen güçlü seviyelerde olduğu belirtildi.
Firmalara ‘tampon’ oldu
TCMB raporunda, “Kârlılık oranlarının 2023 yılı öncesinde tabana yaygın biçimde tarihi yüksek seviyelere çıkması banka bilançolarını ve sermaye yapılarını desteklemiş ve parasal sıkılaşma döneminde firmalara önemli bir tampon oluşturmuştur” denildi. TCMB şirketlerin yüksek kârlılığına parasal sıkılaşma döneminde tampon görevi yüklerken, yüksek enflasyonun faturasının kesildiği dar ve orta gelir grubu ise bu işten en çok zarar gören kesim oldu.
