Yere düşen yiyeceklere dikkat: 5 saniye kuralı bir efsane mi?
Bilim insanları, yere düşen yiyeceklerin güvenli olup olmadığını belirlemek için yeni bir çalışma yürüttü. Yere düşen yiyeceklerin saniyeler içinde zararlı bakterilerle kaplanabileceği, bu durumun da ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği kaydedildi. Ayrıca araştırmacılar, beş saniye kuralını bir efsane olarak nitelendirdi.
Bilim insanları, yere düşen yiyecekleri yemek için güvenli süre konusunda yeni bir bilgilendirme yaptı.
Bu, öncelikle yiyeceğinizin türüne, ikinci olarak da nereye düşürdüğünüze bağlıdır.
Karpuz parçaları, elma ve şarküteri etleri gibi ‘ıslak’ gıdalar, cips veya kurabiye gibi kuru gıdalara göre daha fazla bakteriyi daha hızlı çeker.
Araştırmacılar, bu gıdalarda yerde ne kadar az zaman geçirilirse o kadar iyi olacağını söylüyor.
EVDE BAKTERİLERDEN KAÇMAK İÇİN GÜVENLİ BİR YER YOK
Banyo ve mutfak en fazla bakteriye ev sahipliği yapsa da (metrekare başına yaklaşık 700), bu yıl yapılan bir araştırmaya göre mikroskobik mikropların en az 400’ü oturma odası gibi alanlarda bulunduğundan, evinizde bakterilerden kaçmak için güvenli bir yer olmadığını gösteriyor.
HER 100 MİLİMETREDE 30 BİN BAKTERİ HÜCRESİ
Bu araştırma, kaldırımlardaki suyun her 100 mililitresinde 30.000 bakteri hücresi bulunduğunu, bunların arasında dışkı ve Koli Basili’nin de bulunduğunu ortaya koydu.
Gıdayı suyun altında tutmak toz veya saç gibi görünür parçacıkların bir kısmını ortadan kaldırsa da, beş saniye içinde de olsa yerden bulaşan mikropları yok etmez.
“BEŞ SANİYE KURALI BİR EFSANE”
Food and Wine’a konuşan iç hastalıkları uzmanı ve gastroenteroloji uzmanı Dr. Wendi Lebrett, “Ne yazık ki beş saniye kuralı bir efsane” dedi.
DÖRT GIDA YAKINDAN İNCELENDİ
Rutgers Üniversitesi’nde 2016 yılında yapılan bir çalışmada dört gıda türü incelenmiştir: karpuz, ekmek, tereyağlı ekmek ve sakızlar.
Bulgular, beş saniye kuralından sonra en fazla bakterinin karpuzda (yüzde 97), ekmek ve tereyağlı ekmekte ise sırasıyla yüzde 94 ve 82 oranında bulunduğunu ortaya koymuştur.
Sakıza ise yüzde 62 oranında bakteri yapıştığı görülmüştür.
BAKTERİLER TEMAS ETTİĞİ ANDA GIDAYA GEÇEBİLİR
Bu miktar kıyaslandığında küçük bir miktar gibi görünse de, bilim insanları temas ettiğimiz her yüzeyde zararlı bakterilerin bulunduğu ve temas ettiği anda gıdaya geçebileceği konusunda uyarıyor.
Bu süreç bir saniyeden kısa sürer ve yiyecekleriniz salmonella, Koli Basili, Listeria ve hatta kusma, ishal ve ateş gibi sindirim sorunlarına ve gıda zehirlenmesine neden olabilecek dışkı gibi bakteriler için bir mıknatıs görevi görür.
Bakteriler, bir tırtılın üzerindeki tüyler gibi çalışan ve böceğin ağaçlara tırmanmasını sağlayan fimbriae adı verilen küçük yapılar sayesinde gıdaya bağlanma konusunda oldukça beceriklidir.
Rutgers Üniversitesi’nden gıda bilimci Donald Schaffner, bakterilerin gıdalara ne kadar hızlı yapıştığını gösteren bilimsel verilere rağmen, beş saniye kuralının büyük olasılıkla devam edeceğini söyledi.
“HEPİMİZ YERDEN YEMEK YİYORUZ”
Schaffner, “İnsanlar beş saniye kuralının işe yarıyor olmasını gerçekten istiyor. Bunu herkes yapıyor; hepimiz yerden yemek yiyoruz.” diye konuştu.
Clemson Üniversitesi gıda bilimcisi Paul Dawson tarafından 2007 yılında yapılan ayrı bir araştırma da benzer bulgular ortaya koymuş ve yiyeceklerin yere değdiği anda bakteri kaptığını açıklamıştır.
HER YIL 48 MİLYON KİŞİ HASTALANIYOR
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, her yıl 48 milyon ABD vatandaşının gıda kaynaklı bir hastalıktan dolayı hastalandığını ve 128.000 kişinin hastaneye kaldırıldığını tahmin etmektedir.